بررسی چندشکلی ژنوتیپ های مرکبات با استفاده از نشانگر مولکولی رپید

شناسایی تنوع ژنتیکی و روابط خویشاوندی، برای دست یابی به ارقام مطلوب در مرکبات مهم و ضروری است. در این پژوهش از نشانگرRAPD جهت تعیین تنوع ژنتیکی میان ۲۹ ژنوتیپ مرکبات استفاده شد. ۱۹ آغاز گر استفاده شده تعداد ۲۴۸ باند چند شکل ایجاد گردید که بیشترین باند تکثیر شده ۱۹ عدد و مربوط به آغازگر OPA-۰۷ بود، در حالیکه آغازگر ۰۵-OPA با هشت باند کمترین قطعات چندشکل را نشان داد. متوسط تعداد باند چند شکل برای هر آغازگر ۱۳ باند بر آورد گردید. آنالیز داده ها توسط نرم افزار NTsys با استفاده از ضریب تشابه جاکارد، میزان تشابه محاسبه شده بر اساس باندهای چند شکل را در دامنه ای از ۱۴/۰ تا ۹۷/۰ با میانگین تشابه ۶۲/۰ نشان داد. تجزیه خوشه ای بر پایه ماتریس تشابه جاکارد و با روش UPGMA صورت گرفت. بر اساس تجزیه خوشه ای، در ضریب تشابه ۴۹/۰ ژنوتیپ های مرکبات مورد مطالعه به پنج گروه تقسیم شدند. بر اساس ماتریس تشابه، کمترین شباهت (۱۴/۰) مربوط به دو ژنوتیپ پوملو و نارنگی محلی و بیشترین شباهت (۹۷/۰) مربوط به دو تیپ طبیعی ناشناخته G۷۴ وG۷۳ بود. با بررسی دندروگرام نشان داده شد که پوملو و نارنگی به عنوان گونه های حقیقی مرکبات در خوشه های مجزا قرار دارند. تعیین تنوع ژنتیکی در مرکبات، اطلاعات مفیدی را برای برنامه های به نژادی، انتخاب و حفظ ارقام فراهم می کند.

کلیدواژه ها:

تجزیه خوشه ای ، تنوع ژنتیکی ، ماتریس تشابه ، مرکبات ، RAPD