تخمین و مقایسه میزان آب آبی و سبز با استفاده از مدل های SWAT وSWAT-MODFLOW در حوضه آبریز نیشابور

سال انتشار: 1398
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 428

فایل این مقاله در 17 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_IDJ-13-4_021

تاریخ نمایه سازی: 25 اردیبهشت 1400

چکیده مقاله:

پیشرفت های اقتصادی و اجتماعی یک منطقه متاثر از مقدار کل منابع آب آن حوضه می باشد بطوریکه دانستن مقدار دقیق منابع آب به خصوص در مناطق خشک و نیمه خشک حیاتی است. تخمین سنتی منابع آب، تنها بر مقدار کمی آب آبی تمرکز داشته و اهمیت آب سبز مورد توجه قرار نگرفته است. بنابراین در این مطالعه، منابع آب آبی و آب سبز در حوضه آبریز نیشابور توسط دو مدل SWAT و SWAT-MODFLOW مورد ارزیابی قرار گرفتند. همچنین از الگوریتم SUFI-۲، در بسته نرم افزاری SWAT-CUP برای واسنجی و اعتبارسنجی مدل هیدرولوژیک نیشابور بر اساس دبی ماهانه رودخانه استفاده گردید. شاخص هایp-factor، r-factor، R۲و نش-ساتکلیف (NS) به منظور ارزیابی توانایی مدل SWAT در شبیه سازی رواناب به کار برده شد. آمار رواناب چهار ایستگاه هیدرومتری در سال های ۲۰۰۱-۲۰۱۱ برای واسنجی و اعتبارسنجی این حوضه به کار برده شد. نتایج نشان دادکه در مرحله واسنجی رواناب ماهانه، ضرایب p-factor، r-factor، R۲ و NS در خروجی حوضه به ترتیب حدود ۳۷/۰، ۵۵/۰، ۸۶/۰ و ۸۵/۰ و در مرحله اعتبارسنجی به ترتیب حدود ۲۹/۰، ۸۳/۰، ۷/۰ و ۶۵/۰ بوده است. بررسی نتایج دو مدل نشان می دهد که مولفه های منابع آب به جز آب آبی، که مدل SWAT-MODFLOW مقدار بیشتری را تخمین زده، در سایر موارد تقریبا مشابه بدست آمده است. لذا با بررسی تغییرات مکانی آب آبی دو مدل مشاهده گردید که بیشترین تفاوت در محدوده آبخوان نیشابور می باشد که می تواند به دلیل قابلیت بهتر مدل تلفیقی در شبیه سازی فرایندهای مختلف از جمله تغذیه آب های زیرزمینی و نفوذ منطقه غیراشباع باشد. همچنین روند تغییرات مکانی آب سبز نشان می دهد که میزان آب سبز به سمت دشت نیشابور افزایش می یابد. تغییرات ماهانه آب آبی و سبز حاصل از شبیه سازی دو مدل گویای این مطلب است که روند تغییرات بارندگی، آب آبی و سبز تقریبا مشابه بوده است و در فصل زمستان با کاهش دما، اختلاف بین آب آبی و آب سبز بیشتر می شود. همچنین شیب تغییرات آب آبی و سبز در مدل تلفیقی ملایم تر می باشد.

نویسندگان

عالیه سعادت پور

دانشجوی دکتری آبیاری و زهکشی، گروه علوم و مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

امین علیزاده

گروه علوم و مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

علی نقی ضیایی

گروه علوم و مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

عزیزاله ایزدی

محقق، مرکز تحقیقات آب دانشگاه سلطان قابوس، مسقط، عمان

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • اخوان، س.، عابدی کوپایی، ج.، موسوی، س. ف.، عباسپور، ک.، ...
  • رستمیان، ر.، موسوی، س. ف.، حیدرپور، م.، افیونی، م. و ...
  • شفیعی، م.، انصاری، ح.، داوری، ک. و قهرمان، ب. ۱۳۹۲. ...
  • علیزاده، ا.، ایزدی، ع.، داوری، ک.، ضیایی، ع. ن.،اخوان، س ...
  • وزارت نیرو, ۱۳۸۹, گزارش نهایی تمدید ممنوعیت: خراسان رضوی شرکت ...
  • ولایتی، س. و توسلی، س.(۱۳۷۰). منابع و مسائل آب خراسان. ...
  • Abrishamchi, A., Tajrishi, M. ۲۰۰۵. Interbasin water transfer in Iran. ...
  • Alizadeh, A., Keshavarz, A. ۲۰۰۵. Status of agricultural water use ...
  • Ardakanian, R. ۲۰۰۵. Overview of water management in Iran. In ...
  • Arnold, J. G., Srinivasan, R., Muttiah, R. S., and Williams, ...
  • Falkenmark, M. ۱۹۹۵. Coping with water scarcity under rapid population ...
  • Falkenmark, M. and J. Rockstrom. ۲۰۰۶. The new blue and ...
  • Faramarzi, M., Abbaspour, K. C., Schulin, R., and Yang, H. ...
  • Gerten, D., et al. ۲۰۰۵. Contemporary “green” water flows: Simulations ...
  • Hargreaves, G.H., and Samani, Z.A. ۱۹۸۵, Estimating Potential Evapotranspiration. Journal ...
  • Izady, A., Davary, K., Alizadeh, A., Ziaei, A., Akhavan, S., ...
  • Izady, A., Davary, K., Alizadeh, A., Ziaei, A., Alipoor, A., ...
  • Keshavarz, A., Ashrafi, SH., Hydari, N., Pouran, M., Farzaneh, EA. ...
  • Liu, X., et al. ۲۰۰۹. Quantifying the effect of land ...
  • Maidment, D.R. ۱۹۹۲. Handbook of Hydrology. McGraw-Hill, Co., New York ...
  • Neitsch, S. L., J. G. Arnold, J. R. Kiniry, J. ...
  • Rost, S., et al. ۲۰۰۸ Agricultural green and blue water ...
  • Rostamian, R., A. Jaleh, M. Afyuni, S. F. Mousavi, M. ...
  • Schuol, J., Abbaspour, K. C., Yang, H., Srinivasan R., and ...
  • Xu, Z. and Zuo, D. ۲۰۱۴. Simulation of blue and ...
  • نمایش کامل مراجع