اثر متقابل آب و نیتروژن بر عملکرد و کارآیی مصرف آب آبیاری ذرت علوفه ای تحت مدیریت آبیاری قطره ای-نواری

مدیریت مصرف آب و کود نیتروژن در راستای افزایش بهره وری مصرف آب، افزایش تولید محصول و کاهش مخاطرات زیست محیطی در سیستم-های نوین آبیاری ضروری است. هدف از این پژوهش بررسی بر هم کنش آب و کود نیتروژنی بر عملکرد و کارآیی مصرف آب آبیاری (IWUE) ذرت علوفه ای تحت سیستم آبیاری قطره ای-نواری بود. چهار سطح آبیاری شامل دو سطح کم آبیاری (ETc ۸۶/۰W۱=و ETC ۹۳/۰W۲=) و یک سطح آبیاری کامل (ETC ۱W۳=) و یک سطح بیش آبیاری (ETC ۰۶/۱W۴=) و سه سطح کودی صفر) (N۰، ۱۵۰ (N۱۵۰) و۲۰۰ (N۲۰۰) کیلوگرم نیتروژن در هکتار مورد بررسی قرار گرفت. تیمارهای آزمایشی با استفاده از طرح آماری کرت های نواری در قالب بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. شاخص های مورد بررسی ارتفاع و قطر ساقه و شاخص سطح برگ و زیتوده اندام هوایی طی دوره رشد بودند. مدیریت آبیاری بر اساس محاسبه تبخیر-تعرق گیاه با استفاده از رابطه فائو پنمن-مانتیث و اندازه گیری رطوبت در عمق توسعه ریشه قبل از آبیاری انجام شد. نتایج نشان داد اثر سطوح مختلف آبیاری (P < ۰.۰۵) و نیتروژن (P < ۰.۰۱) بر زیتوده و کارآیی مصرف آب معنی دار بود. کمترین مقدار زیتوده در تیمار W۱N۰ برابر۱۴۵۳۷کیلوگرم بر هکتار و بیشترین مقدار زیتوده در تیمار W۴N۲۰۰ برابر ۲۷۸۹۳ کیلوگرم بر هکتار مشاهده شد. کمترین مقدار کارآیی مصرف آب آبیاری برابر ۰۹/۳ کیلوگرم بر متر مکعب در سطح آبیاری W۲ و بیشترین مقدار برابر ۵۷/۳ کیلوگرم بر متر مکعب در سطح آبیاری W۴ رخ داد. بطورکلی افزایش مقدار نیتروژن مصرفی سبب افزایش زیتوده و کارآیی مصرف آب آبیاری شد. به طور کلی نتایج نشان داد روش آبیاری قطره ای-نواری از طریق افزایش راندمان آبیاری وکاهش تبخیر از سطح خاک سبب صرفه جویی در مصرف آب و افزایش میزان محصول تولیدی ذرت می شود.

کلیدواژه ها:

کم آبیاری ، کود نیتروژنی ، عملکرد زیتوده ، کارآیی مصرف آب آبیاری