کاربرد الگوی ترکیبی داده- ستانده با جمعیت فعال به منظور برآورد توان اشتغالزایی بخش های اقتصادی

تا حدود سه دهه پیش آمارهای اقتصادی به صورت نظام مند- در قالب حساب های ملی و جدول داده - ستانده - می توانستند پاسخگوی نیازهای آماری و تحلیل های کمی دیدگاه های اقتصادی باشند که امروزه به دیدگاه های «رشد محور» معروفند. ولیکن به دلیل غیرحساس بودن دیدگاه های مذکور در بررسی همزمان مسائل اقتصادی و اجتماعی، توجهی به نظام مندکردن آمارهای اجتماعی در موازات آمارهای اقتصادی نشده و بدین ترتیب در عمل، محدودیت هایی را در نظام های حسابداری موجود و دیدگاه های مرتبط به آن فراهم نموده بود. ظهور دیدگاه های جدید توسعه اقتصادی دهه ۱۹۷۰ به بعد، با رویکرد «انسان محور» ضرورت نظام مندکردن و یکپارچگی آمارهای اقتصادی و اجتماعی را بیش از پیش آشکار ساخت. برای این منظور، نظام حسابداری میانه و طیف وسیعی از الگوهای مرتبط به آن مانند شبه داده - ستانده، شبه ماتریس حسابداری اجتماعی، الگوی ترکیبی داده-ستانده با جمعیت، الگوی ماتریس حسابداری اجتماعی و الگوی ماتریس حسابداری اجتماعی تعمیم یافته توسط نهادهای بین المللی و پژوهشگران مختلف طراحی گردید. یکی از تمایزات اصلی الگوی ترکیبی داده-ستانده با جمعیت، با سایر الگوهای مذکور در این است که با تفکیک مصرف خانوارها برحسب خانوارهای شاغل و غیرشاغل در مدل فوق، پیوند بین فعالیت های تولیدی و جمعیت در قالب یک ماتریس جبری امکان پذیر می گردد و در نتیجه تعامل بین تراز تولیدی داده-ستانده لئونتیف با تراز جمعیتی برقرار می شود. حال آنکه در سایر الگوها، جمعیت فعال به ویژه اشتغال از خارج به سیستم تحمیل می گردد. طراحی الگوی ترکیبی داده-ستانده با جمعیت، با اصلاحات جزئی و عملیاتی کردن آن با استفاده از جدول داده-ستانده اصلاح شده سال ۱۳۷۹ وآمارهای جانبی نظیر اشتغال، به منظور برآورد تعداد فرصت های شغلی بالقوه خانوارهای غیرشاغل در بخش های مختلف اقتصادی، محورهای اساسی مقاله حاضر را تشکیل می دهند. نتایج به دست آمده نشان می دهدکه سیاست های اقتصادی و اجتماعی و توسعه بخش های نساجی، پوشاک و چرم، کشاورزی و صنایع غذایی، در خصوص افزایش فرصت های شغلی بین خانوارهای غیر شاغل نسبت به سایر بخش های اقتصادی در اولویت قرار می گیرند.