اثر محلول پاشی سالیسیلیک اسید و آبسیزیک اسید بر عملکرد و اجزای عملکرد خرفه (Portulaca oleracea) تحت شرایط کم آبی

سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 284

فایل این مقاله در 16 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JOPP-27-3_008

تاریخ نمایه سازی: 25 اردیبهشت 1400

چکیده مقاله:

اثر سالیسیلیک اسید و آبسیزیک اسید بر عملکرد و اجزای عملکرد خرفه (Portulaca oleracea) تحت شرایط کم آبی چکیده سابقه و هدف: خرفه (Portulaca oleracea L.) یکی از گیاهان دارویی با ارزش از خانواده Portulacaceae است که از این گیاه به عنوان سبزی برگی و کاربردهای دارویی می توان استفاده کرد. کمبود آب یکی از تنش های غیرزیستی عمده است که اثرات نامطلوبی بر رشد و عملکرد گیاهان دارد. استفاده از تنظیم کننده های رشد مانند سالیسیلیک اسید و آبسیزیک اسید سبب افزایش مقاومت گیاهان به تنش های زیستی و غیرزیستی می شود و به عنوان یک راهبرد برای جلوگیری از اثرات مخرب تنش های محیطی است. با توجه به مشکلات کم آبی در کشور و کاربرد گسترده خرفه در صنایع دارویی، آرایشی، بهداشتی و غذایی، این تحقیق به منظور بررسی اثرات سالیسیلیک اسید و آبسیزیک اسید بر عملکرد، اجزای عملکرد و برخی صفات کمی و کیفی علوفه خرفه تحت تنش کم آبی به اجرا درآمد. مواد و روش ها: برای انجام این آزمایش مزرعه ای به صورت اسپلیت پلات بر پایه طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در سال ۱۳۹۷ در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه پیام نور اردبیل اجرا گردید. فاکتورهای آزمایش شامل چهار سطح آبیاری (آبیاری بعد از ۷۰، ۱۰۰، ۱۳۰ و ۱۶۰ میلی متر تبخیر از تشتک کلاس A) و سه سطح محلول پاشی شامل شاهد (محلول پاشی با آب)، محلول پاشی با سالیسیلیک اسید (یک میلی مولار) و محلول پاشی با آبسیزیک اسید (۵۰ میکرومولار) در مراحل پنج برگی و گل دهی کامل بودند. تیمارهای آبیاری و محلول پاشی به ترتیب در کرت های اصلی و فرعی قرار گرفتند. در این پژوهش، عملکرد و اجزای عملکرد دانه، عملکرد علوفه تر و خشک و نیز پروتئین خام علوفه خرفه ارزیابی شدند. یافته ها: نتایج تحقیقات نشان دادند تنش کمبود آب موجب افت تعداد کپسول در بوته، تعداد دانه در کپسول، تعداد دانه در بوته، عملکرد بیولوژیکی و دانه گردید. محلول پاشی با سالیسیلیک اسید و آبسیزیک اسید موجب افزایش معنی دار تعداد کپسول در بوته (به ترتیب ۲/۱۳، ۹/۱۰ درصد)، عملکرد بیولوژیکی (به ترتیب ۲/۱۵ و ۱/۱۳ درصد) و عملکرد دانه (به ترتیب ۱/۱۶ و ۳/۱۳ درصد) شد. عملکرد علوفه تر و خشک و نیز درصد و عملکرد پروتئین خام علوفه تحت تنش کمبود آب به ترتیب ۸/۶۶، ۷/۶۵، ۴/۳۵ و ۸/۸۰ درصد کاهش یافتند. کاربرد سالیسیلیک اسید و آبسیزیک اسید موجب افزایش معنی داری در عملکرد علوفه تر و خشک و عملکرد پروتئین علوفه خرفه شد. نتیجه گیری: در تمام صفات مورد بررسی تفاوت معنی داری از لحاظ آماری بین سطوح محلول پاشی با سالیسیلیک اسید و آبسیزیک اسید وجود نداشت. بنابراین، محلول پاشی با سالیسیلیک اسید و آبسیزیک اسید برای بهبود عملکرد دانه و علوفه خرفه به ویژه تحت تنش کم آبی توصیه می گردد. واژه های کلیدی: پروتئین علوفه، تنش کم آبی، تنظیم کننده های رشد گیاهی، خرفه

کلیدواژه ها:

پروتئین علوفه ، تنش کم آبی ، تنظیم کننده های رشد گیاهی ، خرفه

نویسندگان

مهدی پناهیان کیوی

۱- عضو هیات علمی گروه کشاورزی دانشگاه پیام نور ، تهران ، ایران

مرتضی اعلمی میلانی

دکترای اکولوژی گیاهان زراعی، گروه اکوفیزیولوژی گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز.

اباذر عباسی

عضو هیات علمی گروه کشاورزی دانشگاه پیام نور ، تهران ، ایران