تاثیر خشکسالی های اخیر بر منابع آب های زیرزمینی دشت یزد-اردکان

خشکسالی از پدیده­های جوی است که می­تواند در هر ناحیه­ای رخ­ دهد و منجر به خسارت­های عمده اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی شود. این پدیده بخش­های مختلف محیطی از جمله منابع آب­های زیرزمینی را در طول دوره­ی حاکمیت خود تحت تاثیر قرار می­دهد. اثر خشکسالی بر روی منابع آب­های زیرزمینی کم­تر مورد توجه قرار گرفته است. در این پژوهش با استفاده از شاخص استاندارد بارش۴ و شاخص سطح آب استاندارد زیرزمینی۵ تاثیر خشکسالی بر منابع آب زیرزمینی دشت یزد-اردکان طی سال­های آبی۸۲-۱۳۸۱ تا ۹۱-۱۳۹۰ برای کلیه­ی چاه­های موجود و آمار بیست ساله برای ۸ چاه منتخب حوضه ی مورد بررسی قرار گرفت. در بررسی توزیع مکانی شدت خشکسالی بر افت سطح سفره آب زیرزمینی منطقه نقشه­های مربوطه با استفاده از نرم افزار GIS ترسیم شد. روند خشکسالی نیز در سطح ایستگاه­های مورد مطالعه با روش من-کندال تعیین گردید. نتایج تحقیق نشان داد که درسال­های آبی ۷۹-۱۳۷۸ و ۸۷-۱۳۸۶ خشکسالی در اکثر ایستگاه­های مورد مطالعه واقع شده است. همچنین در بررسی تاثیر خشکسالی هیدرولوژیکی بر سطح ایستابی چاه­ها از شاخص SWI استفاده شده است که نتایج به دست آمده نشان می­دهد خشکسالی­های اخیر، باعث افت سطح ایستابی و سطح آب­های زیرزمینی کلیه چاه­های مورد مطالعه در دشت یزد-اردکان شده است. در نهایت با تعیین ضریب همبستگی بین عمق سطح ایستابی چاه­ها و بارندگی در مقیاس زمانی سالیانه، بالاترین ضریب همبستگی مربوط به چاه شحنه و چرخاب بود. 

کلیدواژه ها:

آب های زیرزمینی ، خشکسالی ، دشت یزد-اردکان ، SPI ، SWI