بازخوانی سنت و روش شناسی آن در اندیشه های محمد ارکون

موضوع سنت یکی از مسائل مهم و محوری در جهان اسلام می­باشد ، به­طوری که هر گونه فهم و تفسیری درباره این موضوع ، می­تواند تاثیرات سیاسی و اجتماعی تاثیرگذاری را به همراه داشته باشد. بازگشت به سنت و بازخوانی انتقادی آن، یک ضرورت تاریخی و اجتناب ناپذیر است؛ زیرا طی دهه­های گذشته ثابت شد که پشت کردن به سنت، پروژه­ای ناکام و شکست­خورده می­باشد. این امر مستلزم شناخت بحث های روش شناختی و اتخاذ یک پروژه فکری روشمند از سوی هر اندیشمندی است که در این وادی گام می گذارد. در قرن بیستم، اندیشمندانی در جهان اسلام ظهور یافتند که با اتخاذ روشهای پژوهشی نوین، دست به بازخوانی سنت زده اند. یکی از بارزترین این اندیشمندان که به جریان نومعتزله تعلق دارد، محمد ارکون(۱۹۲۸-۲۰۱۰) اسلام­شناس برجسته الجزایری بود. در این تحقیق، با توجه به تلقی و تعریف وی از سنت، روش­های پژوهشی وی، در بازخوانی سنت را مورد بررسی قرار میدهیم. در واقع،سوال اصلی این تحقیق این است که تعریف و تلقی ارکون از سنت چه تاثیری بر روش­شناسی او در بازخوانی سنت داشته است؟ ما در اینجا، پروژه بازخوانی سنت محمد ارکون که به "نقد عقل اسلامی" معروف است، را با تمرکز بر روش­شناسی وی بررسی نمودیم و به این نتیجه رسیدیم که ارکون با توجه به تعریف، برداشت و تلقی خود از سنت،روشهای پژوهشی متناسبی با این تعریف و تلقی به کار برده است. اتخاذ روشهایی مانند دیرینه شناسی،تبارشناسی و زبان شناختی،متناسب با تعریف و برداشت وی از سنت بود.

کلیدواژه ها:

سنت ، بازخوانی سنت ، عقل اسلامی ، اسلام شناسی تطبیقی ، معرفت شناسی ، پسا¬ساختارگرایی ، روش تاریخی ، انسان شناسی