استفاده از رویکرد دینامیک سیستم ها در برنامه ریزی جهت توسعه پایدار منابع آب در حوضه آبریز زاینده رود

امروزه فرآیندهای طراحی، برنامه ریزی و بهره برداری از سیستم های منابع آب تحت شرایط پیچیده ای چون اهداف متعدد، منافع گاهاً در تضاد باهم و حضورذینفعان متعدد قرار گرفته است. در پیاده سازی اصول توسعه پایدار لزوم بررسی یک موضوع واضح و آشکار است و آن چگونگی ارزیابی توسعه یک حوضه با توجه به سطوح پایداری مورد نیاز آن است. با وجود این نیاز، عملیسازی و بیان بحث حیاتی پایداری در قالب شاخص های دارای ابعاد کمی و البته معنی دار در مقیاس های منطقه ای و یا به دیگرسخن پایش شاخصهای پایداری در سطح حوضه امری به واقع پیچیده خواهد بود. از همین روی استفاده از رویکرد دینامیک سیستم ها به عنوان شاخهای از تفکر سیستمیک که با تکیه بر یک تفکر مدلسازی و متدولوژی شبیه سازی، به بررسی و مطالعه رفتار پویایی سیستم های پیچیده میپردازد، امری اجتناب ناپذیر در امر برنامه ریزی بلندمدت سیستم های پیچیده همچون منابع آب به ویژه در یکی از پیچیدهترین حوضههای آبریز کشور، یعنی حوضه آبریز زایندهرود است. در این مقاله با توجه اندرکنش های متعدد منابع آب و وجود ذینفعان متعدد و نیز کمبود آب در حوضه آبریز زاینده رود، سعی شده به تبیین وضع موجود منابع و مصارف آب پرداخته و مکانیزمها و ساختارهای دینامیک حاکم بر آن معرفی گردند تا بتوان به برنامه ریزی پایدار در توسعه حوضه پرداخته شود. در این میان اثرات توسعه منابع آب با توجه محدودیت نسبی آب در حوضه بررسی و لزوم دیدگاه جامع نگر با استفاده از دینامیک سیستم ها بیان گردیده است

کلیدواژه ها:

توسعه پایدار ، دینامیک سیستم ها ، راهبردهای توسعه پایدار ، حوضه آبریز زاینده رود