بررسی رابطه راهبردهای ورود، سرمایه اولیه و فنآوری در سرمایهگذاری مستقیم خارجی ایران

با توجه به اهمیت سرمایهگذاری مستقیم خارجی در کشور، بهویژه در شرایط پساتحریم و لغو تحریمهای اقتصادی، این پژوهش با استفاده از دادههای ثانویه دردسترس مربوط به ۱۲۳ شرکت تابعه خارجی ثبتشده در کشور، به تحلیل رابطه متغیرهایی همچون سرمایه اولیه، تکنولوژی و نوع صنعت با نوع و روش ورود به بازار ایران بر اساس روشهای سرمایهگذاری مشترک پرداخته است. نتایج نشانگر آن است که بیشترین نوع راهبرد ورود سرمایهگذاران خارجی از طریق مالکیت حداقلی است که ۵۹% از شرکتهای خارجی سهم پایینتر از ۵۰% را در مالکیت و کنترل شرکت تابعه خارجی مستقر در ایران دارند. تنها ۲۳% از شرکتهای تابعه خارجی در ایران دارای مالکیت حداکثری شرکت مادر سرمایهگذارند. درمجموع، کشورهای اروپایی با بیش از ۸۰ %، بیشترین سهم را در سرمایهگذاری مستقیم خارجی در ایران را به خود اختصاص دادهاند و در رتبه دوم نیز کشورهای آسیایی قرار دارند. همچنین نوع فناوری و مکان جغرافیایی شرکت مادر در میزان سرمایهگذاری اولیه آنها در ایران تاثیرگذار بوده است. سرمایهگذاران خارجی از خاورمیانه، مبلغ اولیه سرمایه کمتری را در مقایسه با سایر کشورها جهت سرمایهگذاری مستقیم در ایران استفاده نمودهاند. کشورهای سرمایهگذار با مبدا آسیایی علاقهمند به سرمایهگذاری مشارکتی در سطح حداقلی در ایران هستند. از این رو تسهیل سرمایهگذاری خارجی از طریق آزادسازی مالکیت خارجی تا سطح مالکیت کامل، مدنظر قراردادن اهداف ورود سرمایهگذاران خارجی، به همراه هدفمند نمودن مشوقهای سرمایهگذاری، می تواند در افزایش سهم سهامداران خارجی در شرکتهای تابعه در ایران موثر باشد.

کلیدواژه ها:

Foreign Direct Investment (FDI) ، Entry Strategy ، Technology ، Multinational Corporations (MNC) ، Foreign Subsidiary. ، سرمایهگذاری مستقیم خارجی ، راهبرد ورود ، فنآوری ، شرکت چندملیتی ، شرکت تابعه خارجی.