مدیریت آلودگی هوای شهرها و جایگاه قانونی شهرداری ها

امروزه یکی از مشکلات جدی در محیط­ های شهری، آلودگی هوا است. پنج نوع از مواد آلوده کننده هوا  بیش از ۹۰ درصد آلودگی هوا در محیط­ های شهری را تشکیل می ­دهند. مقایسه منابع ساکن و متحرک آلودگی هوا نشان می­ دهد که سهم منابع متحرک در ایجاد آلودگی به مراتب بیش از سایر بخش­ هاست. در زمینه مدیریت زیست محیطی و بالاخص مدیریت آلودگی هوا سازمان­ ها و نهادهای مختلفی نقش دارند. بررسی نقش شهرداری ­ها به عنوان مدیران محلی و اجرایی در قوانین نشان می­ دهد که در تدوین قوانین به نقش مدیریت محلی توجهی نشده و بسیاری از وظایفی که در ابتدا  مربوط به شهرداری بوده، برعهده سازمان­ های دیگر گذاشته شده است. هدف پژوهش حاضر، بررسی نقش و جایگاه قانونی شهرداری­ ها در زمینه مدیریت آلودگی هوا می­ باشد. نوع پژوهش، کاربردی و روش آن توصیفی- تحلیلی بوده است. اطلاعات عمدتا به روش کتابخانه­ ای و اسنادی و با مراجعه به قوانین و مقررات بالادستی شهرداری ­ها و محیط زیست تهیه شده است.   نتایج تحقیق نشان می ­دهد که؛ در قوانین مربوطه در زمینه مدیریت آلودگی هوا، نقش شهرداری بیشتر مشارکتی و در کنار سایر سازمان­ هایی مثل نیروی انتظامی قرار دارد. همچنین در تدوین این قوانین نقش مدیریت محلی نادیده گرفته شده و وظایفی با جنبه محلی به جای واگذاری به شهرداری به سازمان­ های سطح کلان مثل حفاظت محیط زیست واگذار شده است. به نظر می ­رسد همین تمرکز گرایی قوانین در سازمان­ های کلان و سیاستگذار و عدم توجه به مدیریت محلی سبب شکست برنامه­ های کاهش آلودگی هوا شده است. 

کلیدواژه ها:

آلودگی هوا ، شهرداری ، جایگاه قانونی ، منابع آلاینده ، مدیریت محلی