چالشهای پیشروی تعیین کیفر شروع به جرم در جرائم با کیفرهای متعدد و تخییری در قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲

سال انتشار: 1398
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 198

فایل این مقاله در 20 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JLJ-83-108_007

تاریخ نمایه سازی: 19 اردیبهشت 1400

چکیده مقاله:

هر کشوری نظام پاسخدهی خاص خود را درباره شروع به جرم پیشبینی کرده است. در قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲ نیز کیفر شروع به جرم، بهطور ضابطهمند در ماده ۱۲۲ بیان شده است که این اقدام به انسجام احکام کمک میکند. اما بهرغم این رویکرد مثبت، این نظام نسبت به جرائم با کیفرهای تخییری و متعدد با خلاهایی مواجه بوده و مشکلاتی را فراروی قضات قرار داده است؛ برای مثال در جرمی مانند محاربه که دارای مجازاتهای متعدد و تخییری است، مشخص نیست که قاضی در شروع به این جرم باید به استناد کدام بند از ماده ۱۲۲ قانون مجازات اسلامی تعیین کیفر کند. بهویژه آنکه برخی از کیفرهای مقرر برای محاربه مانند نفی بلد، در هیچیک از بندهای ماده پیشگفته نمیگنجد. بهمنظور برونرفت از این مشکل، نظرات مختلفی با ملاکهای خاص ارائه میشود. این نظرات را میتوان ذیل سه رویکرد عمده قرار داد که عبارتند از: اختیار قاضی، ملاک قراردادن شدیدترین یا خفیفترین کیفر قانونی. بررسی نظرات موجود نشان میدهد که کاربست هر یک، با مزایا و معایبی همراه خواهد بود. در این نوشتار با روش تحلیلیتفسیری به بررسی و تحلیل این رویکردها پرداخته و در نهایت با تکیه بر اصول تفسیری، به این نتیجه رسیدهایم که در جرائمی که مقنن جرم تام آنها را مشمول اختیار دادرس قرار داده است، در شروع به آنها نیز این اختیار صادق است. با این حال، برای آنکه دادرسان کمتر دچار صدور آرای متهافت شوند، باید در کیفردهی به نوع جرم ارتکابی و سیاستی که از مجموع مقررات کیفری حاکم بر آن دسته از جرایم اتخاذشدنی است، توجه کنند.

کلیدواژه ها:

شروع به جرم ، کیفرگذاری ، کیفرهای تخییری ، کیفردهی ، ماده ۱۲۲ قانون مجازات اسلامی

نویسندگان

مجید صادق نژاد نائینی

استادیار گروه حقوق دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه حکیم سبزواری

سکینه خانعلی پور واجارگاه

دکتری حقوق کیفری و جرمشناسی دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • فارسیاخوت، محمدعلی (1395)، «شرع به جرم: گفتمان سیاست جنایی»، در: ...
  • اصغری، عبدالرضا؛ اسدزاده بنابی، حسین؛ ملک‌پور شلمزاری، یاسر (1395)، «بررسی ...
  • آماده، غلامحسین (1389)، ضابطه‌مندی اختیارات قضایی در تعیین مجازات در ...
  • الهام، غلامحسین و برهانی، محسن (1394)، درآمدی بر حقوق جزای ...
  • درجه بندی تعزیرات: از نوآوری تا بازاندیشی [مقاله ژورنالی]
  • پوربافرانی، حسن (1392)، حقوق جزای اختصاصی جرائم علیه اشخاص (جنایات)، ...
  • توجهی، عبدالعلی (1394)، آسیب شناسی قانون مجازات اسلامی مصوب 1392، ...
  • جعفری لنگرودی، محمدجعفر (1383)، ترمینولوژی حقوق، چاپ چهاردهم، تهران: کتابخانه ...
  • رایجیان اصلی، مهرداد، (1395)، «اصل قانون‌مندی حقوق جنایی با رهیافتی ...
  • رهدارپور، حامد؛ چنگایی، فرشاد (1390)، «بررسی شروع به جرم، جرم ...
  • زراعت، عباس؛ رحمانی نعیم‌آبادی، علیرضا (1395)، «گونه‌شناسی بزه شروع به ...
  • سبزواری‌نژاد، حجت‌الله (1396)، «جایگاه اصل تناسب جرم و مجازات در ...
  • شمس ناتری و همکاران، (1392)، قانون مجازات اسلامی در نظم ...
  • صادقی، محمدهادی؛ ریاحی، جواد (1397)، «توجیه اعمال مجازات‌های اجتماعی برمبنای ...
  • صادقی، محمدهادی (1373)، گرایش کیفری سیاست جنایی اسلام، رساله دکتری ...
  • صانعی، پرویز (1382)، حقوق جزای عمومی، تهران: طرح نو ...
  • صبوری‌پور، مهدی (1397)، «نظام‌مندسازی کیفرگزینی تعزیری در حقوق ایران»، مطالعات ...
  • عالی‌پور، حسن (1390)، حقوق کیفری فناوری اطلاعات، تهران: انتشارات خرسندی ...
  • غلامی، حسین (1393)، «اصل حداقل بودن حقوق جزا»، در: غلامی، ...
  • فتحی، محمدجواد؛ رهدارپور، حامد؛ چمگایی، فرهاد (1391)، «ارائه معیار تشخیص ...
  • فرهودی‌نیا، حسن (1381)، جرائم ناقص (بررسی تطبیقی)، تهران: انتشارات فروزش، ...
  • فلچر، جورج پی (1389)، مفاهیم بنیادین حقوق کیفری، برگردان: سیدمهدی ...
  • فیض، علیرضا (1369)، تطبیق در حقوق جزای عمومی اسلام، تهران: ...
  • قیاسی، جلال‌الدین؛ ساریخانی، عادل؛ خسروشاهی، قدرت‌الله (1388)، مطالعه تطبیقی حقوق ...
  • کلارکسون، کریستوفر (1374)، تحلیل مبانی حقوق جزا، برگردان: حسین میرمحمدصادقی، ...
  • گلدوزیان، ایرج (1386)، محشای قانون مجازات اسلامی، چاپ هفتم، تهران: ...
  • محبی، جلیل (1395)، مبانی جرم‌انگاری شروع به جرم در فقه ...
  • محبی، جلیل؛ ریاضت، زینب (1395)، «مبانی و مدل کیفرگذاری تعزیری ...
  • محسنی، مرتضی (1382)، دوره حقوق جزای عمومی (پدیده جنایی) ، ...
  • مرادی، حسن (1395)، «ضوابط و چالش‌های تعیین کیفر برای معاون ...
  • مصدق، محمد (1394)، شرح قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 با ...
  • مصطفی‌زاده، فهیم (1392)، کتاب قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 در ...
  • مصطفی‌‌زاده، فهیم (1395)، »بررسی قواعد حاکم بر شروع به جرم ...
  • منصورآبادی، عباس (1395)، «دگرگونی قاعده شروع به جرم در حقوق ...
  • میرمحمدصادقی، حسین و رحمتی، علی (1394)، «مصادیق عدول از اصول ...
  • میرمحمدصادقی، حسین (1392)، جرائم علیه امنیت و آسایش عمومی، چاپ ...
  • نقدی‌نژاد، مجتبی (1390)، شروع به جرم در حقوق کیفری (مطالعۀ ...
  • نوبهار، رحیم، (1393)، «اصل کاربرد کمینه حقوق کیفری»، در: غلامی، ...
  • وظیفه دوست، سعید (1395)، «شروع به جرم در حقوق ایران ...
  • Keedy, Edwin R. (1954), Criminal Attempt at Common Law, University ...
  • نمایش کامل مراجع