پژوهشی پیرامون وصف معمار در هفتپیکر نظامی
محل انتشار: فصلنامه هنر و تمدن شرق، دوره: 9، شماره: 31
سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 399
فایل این مقاله در 10 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_ACO-9-31_004
تاریخ نمایه سازی: 11 اردیبهشت 1400
چکیده مقاله:
در کمبود منابع فارسی برای شناخت معمار و معماری در تاریخ ایران ناگزیر باید به ادبیات روی آورد. در این میان اشعار نظامی گنجهای از قرن ششم قمری منبع مهم و شاخصی است. هدف این پژوهش بازشناسی وصف معمار در هفتپیکر نظامی است که یکی از مهمترین آثار ادب فارسی به شمار میرود. در این پژوهش نام و نشان معماران، خصوصیات اخلاقی و صفتهای معرف مهارتها و تواناییهایی آنها بررسی شده است. برای این کار در راهبردی کیفی با بهرهگیری از تحلیل محتوا، ابیات موردنظر مشخص و در ابتدا صفتهای هر معمار استخراج شدهاند. سپس با تجمیع صفات مشترک در یک گروه، دسته کلانی شکل یافته که معرف خصوصیاتی مشترک از صفات هستند. یافتههای پژوهش نام سه معمار به نامهای «سنمار»، «شیده» و «بانوی حصاری» را آشکار کردند. نسبت همه آنها در متن روایت نشان میدهد که هریک بهنوعی باهم مرتبطاند. سنمار رومی، استادی چیرهدست و بیش از همه در دانش مهندسی و نجوم از او یاد شده است. شیده، شاگرد سنمار، بیش از همه در هنر و هنرورزی مقام داشته است. از خلقوخوی و ویژگیهای اخلاقی بانوی حصاری روسی نیز بیش از دیگران در متن هفتپیکر توصیف آمده است. درنهایت میتوان گفت که روایت معمار در اندیشه نظامی نوعی جامعیت را نشان میدهد که هم در علوم هندسی و مساحی و فنون ساخت و هم در علم نجوم و شناخت طالع و اختر مهارت داشته است. افزون بر این، معمار در موضوعات هنری نیز نازکاندیش و ظریفکار بوده است. هر معمار به فراخور جایگاه و نقشی که در روایت هفتپیکر دارد، بهرهای از این صفات یافته است.
نویسندگان
علی اسدپور
دکتری معماری، گروه معماری، دانشگاه هنر شیراز، ایران.
شهاب الدین صادقی
کارشناسی معماری، گروه معماری، دانشگاه هنر شیراز، ایران.
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :