پژوهشی پیرامون وصف معمار در هفتپیکر نظامی

سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 399

فایل این مقاله در 10 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_ACO-9-31_004

تاریخ نمایه سازی: 11 اردیبهشت 1400

چکیده مقاله:

در کمبود منابع فارسی برای شناخت معمار و معماری در تاریخ ایران ناگزیر باید به ادبیات روی آورد. در این میان اشعار نظامی گنجهای از قرن ششم قمری منبع مهم و شاخصی است. هدف این پژوهش بازشناسی وصف معمار در هفتپیکر نظامی است که یکی از مهمترین آثار ادب فارسی به شمار میرود. در این پژوهش نام و نشان معماران، خصوصیات اخلاقی و صفتهای معرف مهارتها و تواناییهایی آنها بررسی شده است. برای این کار در راهبردی کیفی با بهرهگیری از تحلیل محتوا، ابیات موردنظر مشخص و در ابتدا صفتهای هر معمار استخراج شدهاند. سپس با تجمیع صفات مشترک در یک گروه، دسته کلانی شکل یافته که معرف خصوصیاتی مشترک از صفات هستند. یافتههای پژوهش نام سه معمار به نامهای «سنمار»، «شیده» و «بانوی حصاری» را آشکار کردند. نسبت همه آنها در متن روایت نشان میدهد که هریک بهنوعی باهم مرتبطاند. سنمار رومی، استادی چیرهدست و بیش از همه در دانش مهندسی و نجوم از او یاد شده است. شیده، شاگرد سنمار، بیش از همه در هنر و هنرورزی مقام داشته است. از خلقوخوی و ویژگیهای اخلاقی بانوی حصاری روسی نیز بیش از دیگران در متن هفتپیکر توصیف آمده است. درنهایت میتوان گفت که روایت معمار در اندیشه نظامی نوعی جامعیت را نشان میدهد که هم در علوم هندسی و مساحی و فنون ساخت و هم در علم نجوم و شناخت طالع و اختر مهارت داشته است. افزون بر این، معمار در موضوعات هنری نیز نازکاندیش و ظریفکار بوده است. هر معمار به فراخور جایگاه و نقشی که در روایت هفتپیکر دارد، بهرهای از این صفات یافته است.

نویسندگان

علی اسدپور

دکتری معماری، گروه معماری، دانشگاه هنر شیراز، ایران.

شهاب الدین صادقی

کارشناسی معماری، گروه معماری، دانشگاه هنر شیراز، ایران.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • اردلانی، شمس‌الحاجیه. (1390). هفت‌پیکر نظامی، ردیه‌ای بر افکار صابئین. تحقیقات ...
  • • افندی، جعفر. (1395). رساله معماریه (ترجمه مهرداد قیومی بیدهندی) ...
  • • الهامی، فاطمه. (1388). باورهای نجومی در شعر نظامی، کتاب ...
  • • امانی‌تهرانی، عبدالحمید. (1383). بیان تجسمی در هفت‌پیکر نظامی همراه ...
  • • ثروت، منصور. (1370). گنجینه حکمت در آثار نظامی. تهران: ...
  • • نظامی، احمدبن‌عمر. (1391). هفت‌پیکر نظامی گنجه‌ای (تصحیح و شرح ...
  • • جیحانی، حمیدرضا. (1394). باغ خواجه به روایت نظامی گنجوری، ...
  • • خانمحمدی، علی‌اکبر. (1371). شهر‌آشوب‌های فارسی در باب بنایان حرفه‌های ...
  • • خائفی، عباس و هوشیار کلیور، بهاره. (1390). هنرهای نمایشی ...
  • • خدیوی، هادی و علی‌پور، فریبا. (1392). هفت‌پیکر نظامی و ...
  • • دزفولیان، کاظم و ملک پایین، مصطفی. (1391). کارکرد نماد ...
  • • ذوالفقاری، حسن. (1385). هفت‌پیکر نظامی و نظیره‌های آن. مجله ...
  • • رفیعی‌زاد، رضا. (1399). تحلیل اکسپرسیون رنگ قرمز در هفت‌پیکر ...
  • • ریپکا، یان و کلیما، اوتاکار. (1385). تاریخ ادبیات ایران ...
  • • زرین‌کوب، عبدالحسین. (1355). با کاروان حلّه. تهران: جاویدان ...
  • • زرین‌کوب، عبدالحسین. (۱۳۷۸). پیر گنجه در جستجوی ناکجاآباد: درباره ...
  • • زندمقدم، هادی. (1385). کلید زرین بانوی حصاری. معارف، (64 ...
  • • شهابی، علی اکبر. (1334). نظامی شاعر و داستان‌سرا. تهران: ...
  • • شیرانی، محمود. (1380). نقد شعر العجم شبلی نعمانی (ترجمۀ ...
  • • صفا، ذبیح‌الله. (1362). تاریخ ادبیات در ایران. تهران: رامین ...
  • • طبری، محمدبن‌جریر. (1375). تاریخ طبری یا تاریخ الرّسل و ...
  • • طغیانی، اسحاق و حاتمی، حافظ. (۱۳۹۰). رابطه ادبیات و ...
  • • علی اکبری، نسرین و حجازی، مهرداد. (1388). تحلیل استعلایی ...
  • • علی‌اکبری، نسرین و سیدامیرمهرداد، حجازی. (1390). زنگ و تحلیل ...
  • • قاضی‌زاده، خشایار و خزایی، محمد. (1384). مقامات رنگ در ...
  • • کروتکف، جورج. (1394). رنگ و عدد در هفت‌پیکر. فصلنامه ...
  • • کزازی، میر جلال‌الدین. (1382). هفت‌پیکر و هفت‌اختر. مجله تخصصی ...
  • • گل پرور، یوسف و محمدی، محمدحسین. (1391). تحلیل عناصر ...
  • • محمودی بختیاری، بهروز و علوی طلب، میترا. (1389). تحلیل ...
  • • محمودی، سید افشین. (1390). مرور کتاب رسالۀ معماریه. کتاب ...
  • • مشهدی، محمد امیر؛ واثق عباسی، عبداله و عباسی، محسن. ...
  • • ندیمی، هادی. (1386). کلک دوست؛ ده مقاله در هنر ...
  • • نفیسی، سعید. (1362). دیوان قصاید و غزلیات نظامی گنجوی. ...
  • • واردی، زرین تاج و مختارنامه، آزاده. (1386). بررسی رنگ ...
  • • یاوری، حورا. (1387). روانکاوی و ادبیات: دو متن، دو ...
  • نمایش کامل مراجع