بررسی علل کاهش آبدهی قنوات و راهکارهای سازگاری با آن (مطالعه موردی: استان خراسان رضوی)

با هدف بررسی علل کاهش آبدهی قنوات و ارائه راهکارهای فنی و مدیریتی، ۱۵ رشته قنات در استان خراسان رضوی برای مطالعه انتخاب شدند. علاوه بر تکمیل پرسشنامهها، آبدهی قنوات در دو سال آبی ۱۳۸۶ و ۱۳۹۶ اندازهگیری شد. نتایج نشان داد که متوسط آبدهی قنوات ۲۱ درصد کاهش داشته است. عللی که سبب کاهش آبدهی قنوات شده شامل: مسائل فنـی (عدم توجه به ماهیت فنی قنوات) و مدیریتی (عدم توجه به بهرهبرداری صحیح از قنوات و کمبود اعتبار) است. در این تحقیق، راهکارهایی برای سازگاری با کاهش آبدهی قنوات ارائه شده که مهمترین آنها شامل: کشت محصولات با نیاز آبی کمتر، استفاده از ارقام مقاوم به خشکی، بهبود مدیریت مزرعه با تغییر الگوی کشت، استفاده از فناوریهای مدرن جهت مرمت و بازسازی قنوات، برنامهریزی برای استفاده صحیح از آب قنات در فصل زمستان و یکپارچگی اراضی پاییندست است.

کلیدواژه ها:

آبدهی ، بارندگی ، قنات ، فنی ، زراعی