واکاوی هویت مکان سوم در رمان «خانالخلیلی» اثر نجیب محفوظ بر اساس نظریه «ری اولدنبرگ»

اصطلاح «مکان سوم» توسط ری اولدنبرگ، جامعهشناس شهری نزدیک سالهای ۱۹۹۰ ابداع شد تا مکانهائی را تشریح کند که مردم را بدون برنامهریزی، ناگهانی و به طور خلاقانه در جهت ساخت اجتماع دور هم جمع میکند. مکان سوم، مکانی عمومی میباشد که نه خانه، به عنوان «مکان اول» و نه محل کار، به عنوان «مکان دوم»است.از این رو باغها، پارکها، قهوه-خانهها، کافیشاپها،رستورانها، کتابخانهها، مراکز اجتماعی و هر موسسهای که باعث سلامت اجتماعی افراد بشود، به عنوان قلب سرزندگی جامعه و مکان سوم شناخته میشود.رمان «خانالخلیلی» نجیب محفوظ، دارای دو مکان محوری سوم یعنی قهوهخانه و کازینو میباشد که هر کدام نقش قابل توجهی در تحول زندگی دو شخصیت اصلی رمان (احمد و رشدی) دارد. این پژوهش بر آن است به شیوه توصیفی- تحلیلی و با تکیه بر نظریه ری اولدنبرگ درباره هویت مکانهای سوم به تحلیل ویژگیهای هویتی این دو مکان سوم و نیز تقابل هویتی حاصل از آن در رمان مذکور بپردازد. نتایج گویای آن است که قهوهخانه و کازینو دارای ویژگیهای هویتی منحصر بفردی مثل: خنثی بودن، همسطح کنندگی، جدی نبودن، گفتگو، دستیابی آسان و مشتریهای ثابت میباشد.

کلیدواژه ها:

هویت مکان سوم ، قهوهخانه و کازینو ، ری اولدنبرگ ، خانالخلیلی ، نجیب محفوظ