تاثیر آبیاری با آب شور بر تبخیر و تعرق و کارآیی مصرف آب ذرت در مدیریت های مختلف زراعی

به منظور بررسی اثر کاربرد روش­های مختلف مدیریت زراعی و آبیاری با آب شور بر تبخیر - تعرق و کارآیی مصرف آب ذرت آزمایشی به صورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی اجرا گردید. این پژوهش در مزرعه کشاورزی دانشگاه شهید چمران اهواز از اواسط اسفندماه ۱۳۹۳ تا اواخر خردادماه ۱۳۹۴ انجام شد. مدیریت­های زراعی مختلف شامل بدون استفاده از بقایای گیاهی، استفاده از بقایای گیاهی در سطح خاک به عنوان خاک­پوش و اختلاط بقایای گیاهی با لایه سطحی خاک تا عمق ۳۰ سانتی­متر و شوری آب آبیاری شامل شوری آب رودخانه کارون (۲ دسی زیمنس بر متر)، شوری ۵/۴ و ۷ دسی زیمنس بر متر بود. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که تاثیر تنش شوری، مدیریت زراعی و اثر متقابل آنها بر تبخیر – تعرق، عملکرد دانه و کارآیی مصرف آب معنی­دار شد. حداقل تبخیر – تعرق (۵/۳۸۷ میلی­متر) و کارآیی مصرف آب (۶۸/۰ کیلوگرم بر مترمکعب) در شوری ۷ دسی زیمنس بر متر به­دست آمد. مدیریت استفاده از بقایا به صورت خاک­پوش بیشترین تاثیر را در کاهش تبخیر – تعرق، ۹درصد و افزایش عملکرد، ۱۰ درصد داشت و لذا بیشترین کارآیی مصرف آب، ۱۰/۱ کیلوگرم بر مترمکعب، نیز در این مدیریت به­دست آمد. بیشترین تاثیر ناشی از کاربرد بقایا به صورت خاک­پوش و اختلاط در افزایش عملکرد دانه، به ترتیب ۱۹ و  ۹ درصد و کارآیی مصرف آب، به ترتیب ۶/۲۷ و ۶/۱۰ درصد نسبت به عدم استفاده از بقایا در شوری ۵/۴ دسی زیمنس بر متر مشاهده گردید. لذا استفاده از بقایای گیاهی خصوصا به صورت خاک­پوش را می­توان راهکاری موثر برای کاهش خسارت­های آبیاری با آب شور پیشنهاد نمود.

کلیدواژه ها:

آب شور ، ذرت ، خاکپوش ، مدیریت زراعی ، تبخیر - تعرق