بررسی و نقد نظریههای قلمروسازی ژئوپولیتیکی کشورها و تبیین مدل نظری مطالعه موردی: روسیه در اوراسیا

سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 385

فایل این مقاله در 39 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JIHU-29-113_006

تاریخ نمایه سازی: 7 اردیبهشت 1400

چکیده مقاله:

قلمروسازی ­که ­کنشی هدفمند بهمنظور اعمال نظارت انحصاری بر فضای جغرافیا­ست، بخش مستمری از فعالیت بازیگران سیاسی در عرصه روابط بین­الملل محسوب می­شود که بهلحاظ تاریخی با زندگی بشر پیوند خورده است. انعقاد پیمان وستفالی (۱۶۴۸) و ظهور دولت مدرن، مفهوم قلمروسازی را بهگونه­ای با حاکمیت و نظام سیاسی مرتبط ساخته که آنها برایر بقا بهشدت ملزم به کسب قدرتند. تاثیر بی­بدیل عناصر فضای جغرافیایی بر قدرت، پیوسته عاملی پرجاذبه و مورد علاقه حکومت­ها جهت نیل به قلمروسازی می­باشد. مقاله حاضر که ازنظر هدف، بنیادی ـ کاربردی ­است با رویکرد توصیفی ـ تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه­ای بهدنبال پاسخ به چرایی و چگونگی قلمروسازی ژئوپولیتیکی کشورهاست. ازهمینرو، با تحلیل و نقد دیدگاههای نظریه­پردازان رشته­های جغرافیا، ژئوپولیتیک، علوم سیاسی، ... و مکاتب فکری و فلسفی مرتبط با قلمروسازی ­که قدرت را جهت تحقق اهدافی چون سلطه، برد، نفوذ و ایجاد نظم جهانیی جستجو می­کنند، نظریه­ تازه­ و جامع­تری را در زمینه­ عوامل موثر بر کنش ­قلمروسازی ژئوپولیتیکی کشورها ارائه می­نماید. یافتههای تحقیق که ­درقالب مدل پایانی آمده است، نشان می­دهد متغیرهای گوناگون سیاسی، اقتصادی، نظامی و فرهنگی هم­زمان در ارتباطی متقابل، عامل کنش قلمروسازی ژئوپولیتیکی کشورها بهمنظور تصاحب یا نظارت بر فضاهای برخوردار از عناصر قدرتآفرین محسوب می­شوند.

نویسندگان

داود رضائی

دانشجوی دکتری جغرافیای سیاسی دانشگاه تربیت مدرس

محمدرضا حافظ نیا

استاد دانشگاه تربیت مدرس

محمدحسین افشردی

استاد دانشگاه دفاع ملی

سیروس احمدی نوحدانی

استادیار دانشگاه تربیت مدرس

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • الهی، همایون (1383)، شناخت ماهیت امپریالیسم، تهران: نشر قومس. ...
  • بدیعی، مرجان و همکاران (1394)، مطالعه تطبیقی مفهوم قلمرو و ...
  • برادن، کتلین و شلی، فرد (1383)، ژئوپولیتیک فراگیر، ترجمه علیرضا ...
  • بوزان، باری (1379)، امنیت نظامی پس از جنگ سرد و ...
  • جونز، مارتین و رایس، وودز، مایکل (1386)، مقدمه­ای بر جغرافیای ...
  • حافظ­نیا، محمدرضا و کاویانی­راد، مراد(1393)، فلسفه جغرافیای سیاسی، تهران: پژوهشکده ...
  • حافظ­نیا، محمدرضا (1396)، اصول ومفاهیم ژئوپلیتیک، مشهد: پاپلی. ...
  • دوئرتی، جمیز و فالتزگراف، رابرت (1383)، نظریه­های متعارض در روابط ...
  • رحیمی، حسن و همکاران (1389)، تبیین جایگاه توصیه­های کاربردی در ...
  • رواسانی، شاپور(1380)، نادرستی فرضیه‌های نژادی آریا، سامی و ترک، تهران: ...
  • طباطبائی، سیدمحمد و خضرتی، راضیه (1393)، تأثیر یازده سپتامبر بر ...
  • عزتی،­ عزت‌الله (1380)، ژئوپولیتیک در قرن بیست‌و‌یکم، تهران: انتشارات سمت. ...
  • عزتی، ­عزت‌الله (1388)، ژئوپلیتیک، تهران: انتشارات سمت، چاپ هشتم. ...
  • علی­حسینی، علی و آینه­وند، حسن (1394)، تجزیه‌وتحلیل تأثیر اندیشه نئواوراسیاگرایی ...
  • قربانی­نژاد، ریباز (1392)، الگوی عوامل ژئوپولیتیکی تنش و منازعه در ...
  • قزلسفلی، محمدتقی و  معاش‌ثانی، صبا (1395)، امپریالیسم نو در تلاقی ...
  • کالینز، جان ام (1370)، راهبرد بزرگ، اصول و رویه‌ها، ترجمه ...
  • کاویانی‌راد، مراد (1392)، پردازش مفهوم «قلمرو» از دیدگاه جغرافیای سیاسی، ...
  • کمپ، جفری و هارکاوی، رابرت (1383)، جغرافیای استراتژیک خاورمیانه، ترجمه ...
  • لاروئل، ­مارلن (1388)، اوراسیاگرایی روسی، ایدئولوژی امپراتوری، ترجمه سیدجعفر سیدزاده ...
  • لور، پاسکال و توال، فرانسوا (1381)، کلیدهای ژئوپولیتیک، ترجمه حسن ...
  • مجتهدزاده، پیروز (1381)، جغرافیای سیاسی و سیاست­های جغرافیایی، تهران: انتشارات ...
  • محمدی، حمیدرضا و همکاران (1391)، جهانی­شدنوسرزمین­سازیدرجغرافیایسیاسی، فصلنامه پژوهش­های جغرافیای انسانی، ...
  • مشیرزاده، حمیرا (1384)، تحولدرنظریه‌هایروابطبین‌الملل، تهران: انتشارت سمت. ...
  • مگداف، هری و کمپ، تام (1378)، امپریالیسم: تاریخ ـ تئوری ...
  • مویر، ریچارد (1379)،درآمدی نو بر جغرافیای سیاسی، ترجمه دره میرحیدر ...
  • میرحیدر، دره (1384)، بررسی مفهوم territoriality و تحول آن از ...
  • میرحیدر، دره و همکارن (1394)، مبانی جغرافیای سیاسی، تهران: انتشارات ...
  • Agnew,J.(2002). Making political geography, Pubilished in Great Britain  by Hodder ...
  • Allen, W. F. (1871). Territorial  Development  of  Russia,The Aldine, 4(11), ...
  • Ansell, C. K., & Di Palma, G. (Eds.). (2004). Restructuring ...
  • Antonsich, M. (2009), On territory, the nation-state and the crisis ...
  • Cohen, S. B. (1994). Geopolitics in the New World Era: ...
  • Crane, G. T. & Amawi, A (Eds). (1997), The theoretical ...
  • Dikshit, R. (1995), Political Geography, published by Tata-MCGRAWHILL. New Delhi. ...
  • Dodds,Klaus (2000),Geopolitics in A Changing World, England: pearson Education Limited ...
  • Gray, C. S. (2015). Nicholas John Spykman, the balance of ...
  • Hafeznia, M. R. (2017), Active Geostrategic Faults in the World, ...
  • Jianshu,Cui.(2007). Cyclical Logic to the Transition of Hegemony: Modelski's Long ...
  • Kemp, Geoffrey & Harkavy, Robert(1997). Strategic Geography and the Middle ...
  • Kemp, G. (2003). Europe's Middle East Challenges. Washington Quarterly, 27(1), 163-177. ...
  • Kennan (X), George  (1947), "The Sources of Soviet Conduct," Foreign ...
  • Kissinger, Henry(1994),Diplomacy,NewYork:Simons&Shuster. ...
  • Ingram, A. (2001), Alexander Dugin: geopolitics and neo-fascism in post-Soviet ...
  • Mahan, A. T. (1889),The Influence of Sea Power through History, ...
  • Mackinder, H. J. (1943),The round world and the winning of ...
  • Pelizza, S. (2016). The Geopolitics of International Reconstruction: Halford Mackinder ...
  • Modelski, G,(1978),The long cycle of global politics and the nation-state, ...
  • O’Tuathail, G, & Dalby, S(1998)Introduction: Rethinking geopolitics: Towards a critical ...
  • Ratzel, F. (1901). Der lebensraum: Eine biogeographische studie. H. Laupp. ...
  • Ruidisch,R.(2013),Territorial cohesion and border areas. Borders and Border Regions in ...
  • Sack, R. (1986) Human Territoriality:Its Theory and History. Vol. 14, ...
  • Schweller, R.L.(1996),Neorealism's status‐quo bias:What security dilemma?Security Studies, 5(3), 90-121. ...
  • Shlapentokh, D. (2016). The Ideological Framework of Early Post-Soviet Russia’s ...
  • Spyckman,N.J(1944),The Geography of the Peace, NewYork:Harcourt, Braceand Company. ...
  • Taylor,Peter.J.(1993), Political Geography. England: Longman Scientific&Technical.-Wallerstein, I. (1974), The modern ...
  • 29.Yelatskov, A. B. (2012). Territorial-political and regional geopolitical systems: correlation ...
  • Wallerstein, I. (1974). The modern world-system: Capitalist agriculture and the ...
  • نمایش کامل مراجع