بررسی انتشار و پراکندگی آلاینده‌ PM2.5 منتشره از اتوبوس‌های BRT شهر تبریز

آلودگی هوا و اثرات نامطلوب آن بر روی بهداشت، اقتصاد و مسائل اجتماعی جوامع به حدی است که بسیاری از کشورهای جهان آن را در رأس برنامه­های توسعه اقتصادی و اجتماعی خود قرار داده­اند. ریزگردها، PM2.5، از مهم‌ترین آلاینده‌های تولیدی از خودروها هستند که اثرات قابل­توجهی بر سلامت افراد و محیط‌ زیست دارند. اتوبوس‌های گازوئیلی شهری منبع اصلی انتشار این آلاینده می‌باشند. غلظت آلاینده‌ PM2.5 در شهر تبریز در سال 1394، μg/m3 18 گزارش شده است که میزان استاندارد آن μg/m3 12 در سطح جهان است. مدل‌سازی یک روش مؤثر و کم‌هزینه در تعیین میزان انتشار حاصل از خودروها و تدوین سیاست‌ها و روش‌های کاهش و کنترل این انتشارات است. در این مقاله از مدل IVE به منظور تعیین میزان آلاینده‌های PM2.5 منتشره از اتوبوس‌های BRT شهر تبریز، در فاصله‌ 4 کیلومتری چهارراه شریعتی تا فلکه دانشگاه به عنوان مطالعه موردی و از مدل AERMOD به منظور تعیین سهم این ناوگان در میزان غلظت آلاینده‌ PM2.5 اندازه‌گیری شده در 3 ایستگاه پایش کیفیت هوا استفاده شد. انتشارات PM2.5 در ساعات 9-8 و 16-13 بالاترین میزان را داشته و بیش از دو سوم انتشارات روزانه، مربوط به اتوبوس‌های تک کابین می‌باشد. سهم تردد اتوبوس‌های BRT بر غلظت PM2.5 در ایستگاه آبرسان حدود 60% می‌باشد که در مورد ایستگاه‌های باغشمال و راسته کوچه (دورتر از دو ایستگاه دیگر) به­ترتیب %50 و %5/0 است.

کلیدواژه ها:

آلودگی هوا ، ریزگرد ، PM2.5 ، اتوبوس BRT ، مدل انتشار IVE ، مدل پراکندگی AERMOD