مؤلفه‌های زبان غنایی در تغزلات فرخی سیستانی

فرخی سیستانی یکی از نخستین شاعران زبان فارسی است که تغزل‌های او به‌طور گسترده سرشار از کلام عاطفی است. در این مقاله که به شیوۀ سندکاوی نوشته شده، مؤلفه‌های زبان غنایی در تغزل‌های این شاعر توصیف و تحلیل شده است. ساخت نحویساده، زمینۀ رواییبرخی تغزل‌ها، کاربرد مَثَلو نداشتن ارجاعِ برون‌متنی پیچیده، به زبانی ساده انجامیده که گوینده با آن، عواطف و احساسات خود را به‌روشنی به مخاطب منتقل کرده است. ازسوی دیگر گوینده با جهت‌دادن پیام به سمت خود، کارکردی عاطفی به زبان می‌دهد و این ویژگی را با نوعی روایت غنایی و تک‌گویی درونی، پررنگ‌تر جلوه داده است. شاعر همچنین در متن تغزل‌های خود از انواع برجسته‌سازی زبانی استفاده کرده و آن را در خدمت زبان غنایی درآورده است. از این بین تشخیص،حالات عاطفی گوینده را بیشتر نشان داده است. شاعر همچنین با توازن‌های گوناگون (نحوی، واژگانی و هجایی) موسیقی زبان متن را تقویت کرده است؛ این موسیقی زبانی که با لحن و درونمایۀ متن هماهنگ است به تمامیت اثر ادبی و وحدت تأثیر آن انجامیده است. هماهنگی زبانی و محتوایی این تغزل‌ها بیانگر این است که شاعر در ابراز احساسات خود بسیار صمیمی است.

کلیدواژه ها:

فرخی سیستانی ، تغزّل ، زبان غنایی ، کارکرد عاطفی زبان ، تک‌گویی درونی