ستیز و سازش أهلالبُیُوتات و بزرگان با پادشاه در دورة ساسانیان (از خیزش ساسانیان تا پادشاهی قباد یکم)
محل انتشار: فصلنامه پژوهش های تاریخی، دوره: 10، شماره: 1
سال انتشار: 1397
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 412
فایل این مقاله در 25 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JHRU-10-1_011
تاریخ نمایه سازی: 24 فروردین 1400
چکیده مقاله:
در دورة ساسانیان چندین خاندان کوچک و بزرگ در گسترة ایران پراکنده بودند که ازآنهمه، هفت خاندان کارن، سورن، اسپاهبذ، مهران، اسپندیاذ، زیک و خود دودة ساسانی نژادهتر و نیرومندتر از دیگران بودند. هموندان خاندانهای هفتگانه نژادهترین ایرانیان شناخته میشدند و رؤساء این خاندانها در دستگاه پادشاهی ساسانیان بسیار نیرومند بودند. پیوند این خاندانها با پادشاه ساسانی آمیزهای از ستیزها و سازشها بود. در دورة نیرومندی دستگاه پادشاهی، بزرگان ایرانی و رؤساء خاندانهای بزرگ، فرمانبردار پادشاه بودند و اگر پادشاه ناتوان بود، بزرگان و رؤساء خاندانهای بزرگ فرمانروایان راستینِ ایران بودند. باوجوداین، در درازای تاریخ ساسانیان، ایرانیان باور داشتند که پادشاه ایران تنها باید هموَندی از تخمة ساسانیان باشد؛ ازاینرو، دیگر خاندانهای ایرانی با همۀ نیرومندی خود و ناتوانی گاهبهگاه دستگاه پادشاهی ساسانیان و جنگها و آشفتگیهای خانگی، دستکم تا چند دهة پایانی تاریخ ساسانیان، این انگاره را نادیده نگرفتند و خواستار ستاندن پادشاهی از چنگ ساسانیان نشدند. پرسش اصلی ما این است که از خیزش ساسانیان تا آغاز فرمانروایی قبادیکم (488تا531م)، أهلالبُیُوتات یا خاندانهای هفتگانة ایرانی و بزرگان چگونه پیوندی با پادشاه داشتهاند؟ این جستار نشان خواهد داد که پیوند بزرگان و خاندانهای ایرانی با پادشاه آمیزهای از ستیزها و سازشها بوده است. در دورة پادشاهان نیرومند و جنگاور، خاندانهای بزرگ ایرانی فرمانبردار پادشاه میشدند و اگر پادشاه ناتوان بود، بزرگان و رؤساء خاندانهای بزرگ فرمانروایان راستینِ ایران بودند.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
شهرام جلیلیان
دانشیار تاریخ، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :