تولید گلومالین توسط رایزوفاگوس ایرگولاریز در شرایط درون شیشه‏ای و کشت گلدانی شبدر سفید و نقش آن در غیرپویایی سرب

گلومالین، به عنوان گلیکوپروتئین تولید شده توسط قارچ‏های میکوریزی در غیرپویایی فلزات سنگین در خاک اهمیت دارد و با توجه به این پیش فرض که تنش ناشی از فلز سنگین می‏تواند میزان تولید گلومالین و در پی آن فلز کمپلکس شده توسط آن را افزایش دهد، پژوهشی به ‏صورت گلدانی و درون شیشه‏ای طراحی گردید. مقدار گلومالین کل واکنش‏پذیر بردفورد استخراجی از بخش هیفی و مقدار سرب کمپلکس شده توسط آن در کشت گلدانی و درون شیشه‏ای مورد بررسی قرار گرفتند. آزمون گلدانی در بستر شنی به ‏همراه گیاه شبدر سفید میکوریزی‏شده با قارچ رایزوفاگوس ایرگولاریز و تیمار شده با چهار سطح 0، 150، 300 و 450 میکرومولار سرب انجام گرفت. آزمون درون شیشه‏ای در ظروف پتری دو بخشی حاوی ریشه‏های تراریخت هویج میکوریزی‏شده با همان قارچ و تیمار شده با چهار سطح 0، 01/0، 1/0 و 1 میلی‏مولار سرب از منبع نیترات سرب مورد بررسی قرار گرفت. همبستگی مشخصی بین شاخص‏های میکوریزی شامل وزن خشک هیف‏های خارج سلولی قارچ و درصد فراوانی هیف به ترتیب با میزان گلومالین تولیدی در بخش هیفی کشت گلدانی و درون شیشه‏ای مشاهده نگردید. همچنین با افزایش غلظت سرب، مقدار گلومالین استخراجی از بخش هیفی کشت گلدانی و درون شیشه‏ای به طور معنی‏داری نسبت به شاهد (فاقد تیمار سرب) افزایش یافت. مقدار سرب کمپلکس شده توسط گلومالین با افزایش سطح سرب و نیز افزایش تولید گلومالین به طور معنی‏داری افزایش یافت که بیانگر همبستگی مثبت و معنی‏دار بین گلومالین هیفی واکنش‏پذیر بردفورد با مقدار سرب کمپلکس‏شده توسط گلومالین می‏باشد. نتایج این مطالعه نقش گلومالین را در غیرپویایی سرب و اهمیت آن در استفاده از فناوری تثبیت گیاهی در خاک‏های آلوده به سرب نشان می‏د‏‏هد.

کلیدواژه ها:

تثبیت گیاهی ، فلز سنگین ، قارچ‏های میکوریز آربوسکولار و گلومالین