ارزیابی کارایی مدل بارش-رواناب GR4J در شبیه‌سازی دبی روزانه جریان در حوزه آبخیز نیرچای اردبیل
محل انتشار: مهندسی آبیاری و آب ایران، دوره: 11، شماره: 3
سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 460
فایل این مقاله در 17 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_WATER-11-3_005
تاریخ نمایه سازی: 18 فروردین 1400
چکیده مقاله:
با توجه به لزوم برآورد دقیق مقادیر دبی‌های روزانه در آبخیزهای فاقد آمار و پیش‌بینی رفتارهیدرولوژیک آبخیزها، بر اهمیت آزمون مدل‌های بارش-رواناب تاکید می‌کند. مدل GR4J مدل بارش-رواناب یکپارچه بوده که با ورودی‌های محدود و سهل‌الوصول نتایج قابل قبولی را ارائه می‌کند. در پژوهش حاضر به بررسی کارایی مدل GR4J در شبیه‌سازی دبی روزانه جریان در حوزه آبخیز نیرچای اردبیل پرداخته شد. از داده‌های روزانه بارش، تبخیر و تعرق و دبی در فاصله سال‌های 1391-1381 استفاده گردید. پس از به‌دست آوردن پارامترهای مدل، مدل با روش سعی و خطا مورد واسنجی قرار گرفت و سپس با داده‌هایی متفاوت اعتبارسنجی شد. نتایج شبیه‌سازی نشان داد که، علی‌رغم بیش تخمینی مقادیر شبیه‌سازی شده مدل در مرحله اعتبارسنحی، شبیه‌سازی مدل در روند تغییرات جریان و نیز دوره‌های جریان کمینه مناسب بوده است. ارزیابی نتایج مدل با معیار نش-ساتکلیف نشان داد که دامنه تغییر مقادیر این شاخص در سال‌های مختلف بین 77/0-31/0 می‌باشد. ارزیابی نتایج نشان داد که، نتایج شبیه‌سازی و برآورد شده دبی به‌وسیله مدل GR4J در حد متوسط و قابل قبولی می‌باشد و مدل مذکور می‌تواند برای حوزه‌هایی مشابه از نظر اقلیمی، فیزیوگرافی و کاربری اراضی مورد استفاده قرار گیرد. وجود اختلاف ارتفاعی ایستگاه ثبت داده‌های اقلیمی با مرکز ثقل حوزه و تفاوت مقادیر ورودی به مدل با مقادیر واقعی موثر بر دبی می‌تواند منشاء بروز خطا در نتایج باشد. علی‌رغم آزمون مدل در آبخیزهای متعدد، بنظر می‌رسد که مساحت و واکنش هیدرولوژیک آبخیز بر شبیه‌سازی مدل (مقیاس زمانی روزانه است) موثر باشد. لذا رفتار جریان مشاهداتی آبخیز نیرچای با واکنش سریع ناشی از شیب و مساحت کم، در مدل بارش-رواناب به‌طور مناسب شبیه‌سازی نشده است.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
رئوف مصطفی زاده
گروه منابع طبیعی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعیدانشگاه محقق اردبیلی
ابراهیم عسگری
گروه مرتع و آبخیزداری، دانشگاه یزد
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :