اعتبارسنجی شواهد وقوعی قرآنی نظریه اجتهاد الگومحور

سال انتشار: 1398
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 315

فایل این مقاله در 18 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_IWF-1398-1_002

تاریخ نمایه سازی: 18 فروردین 1400

چکیده مقاله:

طبق نظریه اجتهاد الگو محور، باید مقاصد احکام را الگو قرار داده و قالب و شکل احکام و یا خود احکام را تغییر دهیم، و در حیطه تشریع جدید، احکام نشات گرفته از سیره عقلا و عقل را جایگزین احکام یا قالب-های تغییریافته نماییم. این نظریه با بحث جاودانگی احکام قرآن رابطه مستقیم دارد و از ابعاد مختلف- مبانی و ادله- باید نقد و بررسی شود. جستار پیشرو، صرفا شواهد وقوعی قرآنی نظریه مزبور- یعنی برده و کنیزداری، نابرابری سهمالارث زن و مرد و مجازاتهای بدنی- را با روشی توصیفی- تحلیلی مورد نقد و بررسی قرار داده است، نتیجه آنکه: گرچه برده و کنیزداری کهن در عصر حاضر قابلیت اجرایی ندارد اما این مسئله به معنای نسخ دائمی احکام آن نیست، و بر فرض دائمالمنسوخ بودن، تعمیم نسخ این دلیل وقوعی بر احکام دیگر بدون دلیل است، و افزون بر این، میتوان بردهداری را به معنای نوین نیز به کار برد. در رابطه با نابرابری سهمالارث، باید برابریها و نابرابریهای نظام اقتصادی خانوادگی در اسلام را در کنار هم دید و نگاه تکبعدی نداشت. تمسک به فعالیت اقتصادی زنان برای برابری ارث نیز ناتمام است زیرا آنان در اعصار و امصار مختلف فعالیت اقتصادی داشتهاند و این مسئله، مسئله نویی نیست. در رابطه با مجازاتهای بدنی، احکام قرآنی مزایایی نسبت به مجازاتهای جایگزین دارد که منسوخ بودن آنها را منتفی میسازد.

نویسندگان

seyyed Ebrahim Mortazavi

دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم

keyvan ehsani

دانشگاه اراک