ارزیابی توان اکولوژیک کشت برنج با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (منطقه مورد مطالعه: دشت میداوود)

آنچه در فرآیند ارزیابی توان اکولوژیک مد نظر قرار می گیرد، تأثیر متقابل منابع اکولوژیک پایدار و ناپایدار است که به صورت ویژگی های هر اکوسیستم خرد اثرات متقابل بر یکدیگر و محیط زیست می گذارند، لذا ذکر این نکته ضروری است که بهره مندی از طبیعت به گونه ای که کم ترین زیان به محیط وارد شود و در کنار آن بهترین بهره وری برای انسان به دست آید، مدنظر است. این امر تنها درصورتی امکان پذیر است که تمامی عوامل و پدیده های دخیل در محیط زیست مدنظر قرار گیرند. هدف از این تحقیق ارزیابی توان برد اکولوژیکی دشت میداوود برای کشت برنج می باشد. بر همین اساس در ارزیابی توان اکولوژیک منطقه، داده های توپوگرافی، زمین شناسی، خاک شناسی، دما، بارش، کاربری اراضی، داده های ایستگاه های هیدرومتری و نیز چاه های پیزومتری سازمان های متولی اخذ شده و پس از تصحیحات لازم و پردازش های مورد نیاز با استفاده از تلفیق روش تحلیل سلسله مراتبی و منطق فازی، توان اکولوژیکی محدوده برآورد شده است. در فاز اول داده ها بر اساس منطق فازی استاندارد شده و سپس بر مبنای تحلیل سلسله مراتبی وزدن دهی و در نهایت بر اساس عملگرهای مجموعه فازی و با اعمال وزن ها به لایه ها، توان اکولوژیکی در پنج پهنه بسیار مناسب، مناسب، متوسط، نامناسب و خیلی نامناسب برآورد گردیده است. نتایج حاصل از تحلیل اکولوژیکی نشان می دهد توسعه کشاورزی با شرایط فیزیوگرافی، زمین شناسی و خاک نیز تناسب داشته است و حدود 45 درصد منطقه در محدوده مناسب و بسیار مناسب واقع شده اند. اما مهم ترین عامل تأثیر گذار در توسعه اراضی کشاورزی دسترسی به منابع آب می باشد که از این لحاظ با وقوع خشکسالی های پی در پی و افزایش استفاده از منابع آبی، تأمین آب در آینده می تواند بسیار مشکل باشد و رشد اقتصاد کنونی کشاورزی را در آینده با خطراتی روبرو کند.

کلیدواژه ها:

توان اکولوژیک ، برنج ، تحلیل سلسله مراتبی ، منطق فازی ، میداوود