مسکن دوستدار کودک با بهره‌گیری از طبیعت (نمونه‌موردی شهر تهران)

بیان مساله: امروزه درجهت افزایش کیفیت محل سکونت، شناخت ویژگی کودکان به‌عنوان عضوی مهم در جامعه ضروری بوده و باتوجه به تاثیرگذاری طبیعت بر کودک و ایجاد زمینه برای بازی و درنتیجه رشد آن‌ها، چگونگی بهره ­گیری از طبیعت در مسکن را حائزاهمیت می­ نماید. با مطالعه آثار معماری سنتی ایران در نقاط مختلف کشور، حضور طبیعت در کلیه سطوح زندگی قابل‌لمس بوده ولی این‌مهم در مسکن معاصر کمرنگ‌شده ­است لذا کودکان به‌دلیل حساس بودن‌شان، اثرات منفی این فقدان را بیش‌تر درک­کرده و آن‌را برای نسل­ های آینده نیز به ارث می­ گذارند. سوال تحقیق: سوالات تحقیق حاضر "تاثیر طبیعت بر مسکن دوستدار کودک چگونه است؟" و "بین عناصر طبیعی تاثیر­گذار بر طراحی مسکن و انواع بازی­ های کودکان چه رابطه‌ای وجود دارد؟" می‌باشند. اهداف تحقیق: پژوهش حاضر سعی دارد با نگاه به طبیعت، کودک و پیوند آن‌ها در مسکن، تعریف و کیفیت جدیدی از مسکن را  ارائه‌نماید. به‌دلیل این‌که کودکان اوقات طولانی را در مسکن سپری‌می‌کنند، چگونگی تلفیق مسکن و طبیعت و پیامدهای حاصل از این ارتباط بر کودکان از اهداف این پژوهش محسوب‌می‌شود. روش تحقیق: روش تحقیق در این پژوهش توصیفی-تحلیلی و همبستگی با استفاده از تکنیک پرسش‌نامه می‌باشد. در راستای رسیدن به اهداف، پرسش‌نامه ه­ای برای سنجش انواع بازی ­های کودکان (فیزیکی، زبانی، اکتشافی، ساخت‌محور، تخیلی و گروهی)، در مسکن که لازمه رشد آن‌ها را فراهم ‌می ­کند، تدوین و توسط والدین آن‌ها تکمیل­‌شد. پرسش‌نامه تخصصی دیگر، براساس عناصر متاثر از طبیعت بر طراحی یک مسکن تعریف‌شده و با مجموعه‌ای از سوال‌ها سنجیده‌شدند. در این دو پرسش‌نامه از طیف پنج­تایی لیکرت استفاده­شده و با ضریب همبستگی رتبه ه­ای اسپیرمن، رابطه بین متغیرها تعیین و از فرمول کوکران برای تعیین حجم نمونه‌ها استفاده‌شد. مهم­ ترین یافته ­ها و نتیجه ­گیری تحقیق: پس از بررسی‌های صورت‌گرفته فرم، سازه، عملکرد، فضا، تزیینات، رنگ و مصالح به‌عنوان عناصری که می‌توانند متاثر از طبیعت طراحی­ شده و در مسکن حضور یابند، شناخته‌شدند. یافته­ ها نشان‌می­دهد که بین عناصر ذکر‌شده و بازی کودکان، رابطه وجود دارد و نقش فضا و مصالح هم‌گام با طبیعت به علت ایجاد محیط و فضایی مطلوب برای انواع بیش‌تری از بازی ­ها از اهمیت بیش‌تری برخوردار می ­باشد. هم‌چنین به‌صورت کلی بازی ­هایی که کمک به‌حضور کودکان در فضاهای باز و نیمه ­باز داشته باشند، موجب افزایش امنیت مسکن می ­شود.

کلیدواژه ها:

طبیعت ، بازی کودک ، مسکن دوستدار کودک ، بازی گروهی ، امنیت