نقش استفاده از سامانه های سطوح آبگیر باران در کنترل بلایای طبیعی مرتبط با آب

بحث ارتباط آب در ایجاد بلایاي طبیعی و نقش ایجاد سامانه هاي سطوح آبگیر باران در کنترل و مدیریت آنها به عنوان یک بحث جدید در مدیریت مخاطرات طبیعی مطرح است. بلایا و مخاطرات به دو دسته اصلی طبیعی Man-made) و انسانی (Natural) ) تقسیم می گردند. مخاطرات طبیعی در دسته بندي هاي مختلف قرار می گیرند که هر کدام در فرایند وقوع تحت تاثیر عوامل ذاتی منطقه و عوامل بیرونی قرار می گیرند. بعنوان مثال عواملی نظیر وضعیت فعالیت تکتونیکی منطقه، فیزیوگرافی، زمین شناسی، نوع خاك، پوشش گیاهی جزو عوامل ذاتی بوده و عواملی نظیر شتاب زلزله، بارش و تغییرات ناشی از فعالیت هاي انسانی جرو عوامل بیرونی طبقه بندي می شوند. بررسی علل وقوع برخی از مخاطرات طبیعی نظیر سیل، زمین لغزش، طوفان هاي گرد و غبار و خشکسالی نشان می دهد که علیرغم تاثیر عوامل ذاتی اشاره شده، وجود یا عدم وجود آب در منطقه می تواند به عنوان عامل تمام کننده باعث وقوع این مخاطرات گردد. لذا اگر بتوان با استفاده از سیستم هاي سطوح آبگیر باران و مدیریت منابع آب کنترل لازم را اعمال نمود، با احتمال بسیار بالا امکان کنترل بخش بزرگی از این مخاطرات نیز ممکن خواهد بود. برخی از این روش ها می تواند با هدف کاهش رواناب و کنترل سطح سفره آب و افزایش رطوبت در پروفیل خاك و یا ذخیره آن به منظور استفاده در توسعه پوشش گیاهی برنامه ریزي گردد. این مقاله به طبقه بندي کلی مخاطرات طبیعی و علل وقوع آن خواهد پرداخت و در انتها کاربرد سیستم هاي سطوح آبگیر باران در کنترل و مدیریت ریسک خطر مورد برررسی قرار خواهد گرفت.

کلیدواژه ها:

آب ، مدیریت ، مخاطرات طبیعی