فلسفه و اقتباس سینمایی؛ بررسی مصادیق سینمایی تمثیل غار افلاطون

سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 922

فایل این مقاله در 40 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_AMI-2-4_006

تاریخ نمایه سازی: 18 اسفند 1399

چکیده مقاله:

سینما همواره در جست‌وجوی کشف منابع جدید و متنوع جهت اقتباس و خلق فیلم به‌عنوان محصول نهایی‌اش است. از دیگر سو، فلسفه نیز بیش‌تر به‌عنوان چارچوبی برای تبیین و نقد و توصیف و تشریح و ارزش داوری فیلم‌های سینمایی به‌کار گرفته شده است؛ حوزه‌ای فرا‌دست سینما که به‌پژوهش‌گران اجازه می‌دهد به‌میانجی فیلم بیندیشند و فلسفه بورزند. این مقاله امّا قصد دارد مسیر برعکسی را نشان دهد که در خلال آن سینماگران و به‌ویژه فیلم‌نامه‌نویسان یکی از مشهورترین تمثیل‌ها و حکایاتِ فلسفه را به‌عنوان دست‌مایه‌ای برای آفرینش پیرنگ داستانی مورد استفاده قرار داده‌اند. سخن از این‌که افلاطون در «تمثیل غار» آینده را پیش‌بینی کرده و سینما را درهزاره‌های پیشین به‌تصویر کشیده است، نیست. پرسش اصلی این پژوهش این است که در نمونه فیلم‌های منتخب نسبت و وابستگی بین منبع اصلی اقتباس با عناصر دراماتیک و ساختاری فیلم‌نامه‌های مذکور چیست؟ مقاله با روشی تطبیقی، با بررسی متون فیلم‌نامه‌ها و به‌واسطۀ اشارات و تلمیحات انجام شده در دیالوگ‌ها یا پیرنگ فیلم‌نامه، به آشکار ساختن چگونگی فرایند اقتباس از یکی از مشهورترین حکایات و تمثیلات فلسفی جهان در سینما می‌پردازد و بر آن است که با بررسی نمونه‌هایی از جریان‌های سینمایی متفاوت، یعنی طیفی متشکل از «جریان اصلی سینمای هالیوود» و کارگردانی چون  پیتر ویر گرفته تا «سینمای هنری اروپا» و فیلم‌سازی چون برناردو برتولوچی و از خلال تفسیر محتوای متون فیلم‌نامه‌ها، به‌تحلیل و توصیف این شیوه از اقتباس پرداخته، آن را به‌عنوان راهی برای دیگر اقتباس‌ها در سینمای ایران ارایه دهد.

نویسندگان

فرنام مرادی نژاد

دانشجوی دکتری پژوهش هنر، دانشکده پژوهشهای عالی هنر و کار آفرینی، دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان، ایران.

مرضیه پیراوی ونک

دانشیار گروه پژوهش هنر، دانشکده پژوهشهای عالی هنر و کارآفرینی، دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان، ایران.

احمد الستی

استادیار گروه سینما، دانشکده هنرهای نمایشی و موسیقی، پردیس هنرهای زیبای دانشگاه تهران، تهران، ایران.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • آرمر، آلن، (1375)، فیلم‌نامه‌نویسی برای سینما و تلویزیون (جلد دوم)، ...
  • آندرو، دادلی، (1388)، «اقتباس»، نظریۀ ‌فیلم (مجموعه مقالات)، ترجمۀ مازیار ...
  • پورعلم، مهرداد و پیراوی‌ونک، مرضیه، (1391)، «ساختار روایی و دراماتیک ...
  • خیری، محمد، (1389)، اقتباس برای فیلم‌نامه، تهران: سروش. ...
  • فالزن، کریستوفر، (1397)، فلسفه به‌روایت سینما، ترجمۀ ناصرالدین علی تقویان، ...
  • کونیگزبُرگ، آیرا، (1379)، فرهنگ کامل فیلم، ترجمۀ رحیم قاسمیان، تهران: ...
  • کالکر، رابرت، (1384)، فیلم، فرم و فرهنگ، ترجمۀ بابک تبرایی، ...
  • گلدمن، ویلیام، (1377)، روند اقتباس از دیدگاه یک فیلم‌نامه‌نویس، ترجمۀ ...
  • مک‌کی، رابرت، (1398)، داستان: ساختار، سبک و اصول فیلم‌نامه‌نویسی، ترجمۀ ...
  • موریتس، چارلی، (1390)، تکنیک‌های فیلم‌نامه‌نویسی، ترجمۀ محمد گذر‌آبادی، تهران: نشر ...
  • نیکول، اَندرو، (1380)، نمایش ترومن، ترجمۀ رضا ثابتی، تهران: نشر ...
  • وایلد، اُسکار، (1353)، تصویرِ دوریان گری، ترجمة داریوش شاهین، تهران: ...
  • وایلد، اُسکار، (1392)، تصویر دوریان گری، ترجمۀ ابوالحسن تهامی، تهران: ...
  • Barbera, P. G., (2005), Cinema Roads to the Platonic Images ...
  • Buckland, W., (2009), Complex Storytelling in Contemporary Cinema, Hoboken: Blackwell. ...
  • Plato, (2002), The Republic, Retrieved From: www.idph.net/conteudos/ebooks/republic.pdf. Access Date: 4/3/2016. ...
  • نمایش کامل مراجع