تاثیر تورم شرکای تجاری ایران بر نااطمینانی تورم ایران: رهیافت مدل‌های GARCH

در جوامعی که با جهان در تعامل تجاری هستند، تورم و به تبع آن نااطمینانی تورم می­تواند تحت تاثیر عوامل خارجی مانند نوسانات نرخ ارز و تورم در کشورهای طرف مبادله قرار گیرد. این آثار در کشورهای مورد تحریم و پرنوسان اهمیت بیشتری دارد، زیرا می­توانند به عنوان یک بار اضافی برای کشور محسوب شوند. هدف از این پژوهش، بررسی تاثیر تورم بزرگترین شرکای تجاری ایران، که بر اساس آمار گمرک جمهوری اسلامی شامل امارات متحده عربی، چین، آلمان، ترکیه و کره جنوبی می­باشند، بر نااطمینانی تورم ایران طی دوره زمانی 1980 تا 2018 است. به منظور اندازه­گیری نااطمینانی تورم ایران از واریانس شرطی جملات پسماند در معادله نرخ تورم استفاده شد. برآورد واریانس شرطی با استفاده از مدل­های واریانس ناهمسانی خودرگرسیونی شرطی تعمیم یافته (GARCH) انجام گرفت و مدل GARCH نمایی (EGARCH) بر اساس آماره­های خطای پیش­بینی، به عنوان کاراترین مدل برگزیده شد. در نهایت، رابطه علیت بین تورم ایران و شرکای تجاری آن با واریانس شرطی نرخ تورم ایران با استفاده از آزمون علیت گرنجر مورد آزمون قرار گرفت. نتایج نشان می­دهد که یک رابطه علیت گرنجری یک طرفه از تورم ایران به سمت نااطمینانی تورم وجود دارد. همچنین تورم کشورهای چین و ترکیه، علیت گرنجری نااطمینانی تورم در ایران شناخته شدند.

کلیدواژه ها:

تورم وارداتی ، نااطمینانی تورم ، مدل‌های GARCH ، شرکای تجاری ، تحریم‌