تحلیل عاملی موانع مشارکت روستاییان در احداث و بهره برداری از شبکه های آبیاری وزهکشی

با توجه به اینکه آب از دیر باز مهمترین عامل توسعه در جهان بوده است، بهره گیری از روش های نوین کشاورزی و استفاده بهینه از آب، عوامل حیاتی برای نیل به هدف تأمین غذای جمعیت در حال افزایش دنیا است. بخش کشاورزی با 92 درصد بزرگترین و مهمترین مصرف کننده آب در کشور به شمار می رود. دلیل بیش از 80 درصد اتلاف منابع آب عدم استفاده از تکنولوژی های پیشرفته آبیاری در این بخش است. . با عنایت به این مسئله، توجه روزافزون به احداث و بهره برداری از شبکه های نوین آبیاری و زهکشی در کشور ضروری است. مدیریت مناسب شبکه های آبیاری و زهکشی, از توان شرکت های بهره برداری دولتی به تنهایی خارج است و لزوم مشارکت کشاورزان ذینفع در مدیریت بهره برداری و نگهداری این شبکه ها به خوبی نمایان است. آگاهی از موانع مشارکت روستاییان در این امر برای برنامه ریزی بهتر برای جلب مشارکت آنها در آینده ضروری است. هدف این مطالعه تحلیل موانع مشارکت روستاییان در احداث و بهره برداری از شبکه های آبیاری بود. جامعه آماری تحقیق 72 نفر از خبرگان محلی و سر بنه ها ی روستاهای شهرستان ابهر و خرم دره بودند . ابزار اصلی تحقیق پرسشنامه بود که توسط محقق طراحی شد. روایی ظاهری و محتوایی ابزار تحقیق با استفاده از نظرات اساتید صاحب نظر و پس از انجام اصلاحات لازم به دست آمد. نتایج بدست آمده نشان داد. نتایج تحلیل عاملی موانع مشارکت بهره برداران در احداث و مدیریت شبکه های آبیاری نشان داد این موانع به ترتیب اهمیت شامل سه عامل ضعف قوانین و مقررات مربوط به مشارکت، موانع فرهنگی و آموزشی و تجارب منفی قبلی بودند که در مجموع سه عامل فوق توانسته اند 63/25 درصد از کل واریانس موانع مشارکت بهره برداران در منطقه را تبیین نمایند

کلیدواژه ها:

شبکه های آبیاری ، مشارکت ، بهره برداران محلی ، مدیریت منابع آب