اثر پیشتیمار شیمیایی بر تنژگی بذر و قدرت رشد دانهال گوجه‌فرنگی در تنش شوری

شوری ازجمله عامل‌های محدود کننده کشاورزی در بسیاری از مناطق دنیا است. در این پژوهش به‌منظور پیش تیمار بذر گوجه فرنگی از ماده‌های شیمیایی  ارزان و مناسب شامل کلراید کلسیم، کلراید سدیم، نیترات پتاسیم، کیتوزان و منادیون سدیم بی سولفات (MSB)، استفاده شد. سپس، تیمار شوری شامل سه سطح شوری 2/2، 4 و 8 دسی زیمنس  بر متر اعمال شد. آزمایش در قالب طرح بلوک‌‌های کامل تصادفی با هدف بررسی پیش‌‌تیمارهای شیمیایی بر کاهش اثر شوری بر بنیه بذر و استقرار گیاهچه‌‌ها استفاده شد. نتیجه‌ها نشان داد که در شرایط تنش شوری، به‌ترتیب پیش تیمارهای 50 میلی‌مولار کلراید کلسیم، MSB 30 میلی مولار، کیتوزان 6/0 درصد وزنی حجمی، کیتوزان 4/0 درصد وزنی حجمی به‌ترتیب منجر به افزایش 51/37 درصد، 74/36 درصد، 68/35 درصد و 27 درصد مجموع وزن ‌‌تر و خشک ساقه و ریشه شدند. از سوی دیگر افزایش سطح‌های شوری اثرهای منفی معنی‌‌داری بر وزن تر و خشک ساقه و ریشه و شاخص‌‌های تنژگی شامل سرعت تنژگی، نرخ شاخص تنژگی، ضریب سرعت تنژگی و میانگین مدت زمان تنژگی داشت. در شوری 4 دسی‌‌زیمنس بر متر، کاهش 41/68 و 46/83 درصد و در شوری 8، کاهش 24/84 و 38/96 درصد به‌‌ترتیب در وزن تر ساقه و ریشه نسبت به شوری 2/2 مشاهده شد. در نهایت، غلظت 50 میلی‌‌مولار کلراید کلسیم بهترین نتیجه‌ را نشان داد. این نتیجه‌ها به‌احتمال، به‌‌دلیل کوتاه شدن زمان لازم برای بیدار شدن نهایی اندوسپرم، افزایش توانایی رویان در گرفتن آب، تغییر در مقدار قند، ترکیب‌های آلی و یون های تجمع یافته در بذر است که موجب سرعت بیشتر در تنژگی و نیز مقاومت بیشتر آن به شرایط نامساعد شده است.

کلیدواژه ها:

Seed Priming ، Salinity ، Tomato ، پیش‌‌تیمار بذر ، شوری ، گوجه‌‌فرنگی