ارزیابی ضایعات انار: ترکیبات تشکیل دهنده فرار، فعالیت آنتی اکسیدانی، ترکیبات پلیفنولی، محتوای فنول و فلاونویید کل

طی فرآیند آب گیری از انار حدود ۴۰ تا ۴۵ درصد وزنی آن به صورت پسماند به جای می¬ماند که شامل: پوست، الیاف و تفاله دانه می باشد. بنابراین میزان پسماند عصاره گیری انار متجاوز از یکصد هزار تن در سال برآورد میشود. از این پسماند استفاده چندانی به عمل نمی‌آید مگر این که در بعضی از نقاط کشور از مواد رنگی آن استفادههای محدودی بشود. هدف از این مطالعه بررسی فیتوشیمیایی و شناخت ترکیبات فعال زیستی موجود در ضایعات انار، جهت معرفی این ضایعات به صنایع مختلف از جمله داروسازی، غذایی، پزشکی، کشاورزی و غیره، به‌منظور استفاده بهینه، بود. از روش نمونه‌برداری از فضای فوقانی با دستگاه گاز کروماتوگراف متصل به طیف سنج جرمی، جهت تشخیص و آنالیز ترکیبات فرار استفاده شد. ۴ عصاره مختلف ( آب ۶۰درجه سانتی‌گراد، آب مقطر خالص، متانول و متانول۸۰%)، برای شناسایی ترکیبات پلی‌فنولی با HPLC، بررسی میزان فنول و فلاونویید کل و سنجش فعالیت آنتی اکسیدانی به‌روش مهار رادیکال آزاد با DPPH، آنالیز شدند. ارتباط بین محتوای فنول و فلاونویید کل و فعالیت آنتی اکسیدانی بررسی شد. ترکیبات فرار شاخص، لیمونن (۶/۵۰%)، بتا-پینن (۱/۲۵%)، گاما-ترپینن (۷/۶%)، آلفا-پینن (۷/۵%) وسابینن (۵/۲%)، به‌ترتیب، بودند. ترکیب پلی‌فنول عمده در تمام عصاره‌های ضایعات، گالیک اسید بود. عصاره آب ۶۰ درجه سانتی‌گراد از ضایعات انار، بالاترین ظرفیت آنتی اکسیدانی، فنول و فلاونویید کل نسبت به سایر عصاره‌های بررسی شده، نشان دادند. این ضایعات مطالعه شده، در نتیجه خصوصیات فیتوشیمیایی ارزشمند آن، به‌عنوان منبعی از ترکیبات فعال زیستی و طبیعی به صنایع مختلف می تواند معرفی شود.

کلیدواژه ها:

Punica granatum ، ترکیبات فنولی ، ظرفیت آنتی اکسیدانی ، فلاونوییدها.