بررسی تطبیقی مکتب دادائیسم و جریان تزریق

زبان و ادبیات که خود همواره ابزاری برای بیان اعتراض در تمام حوزه های اجتماعی قلمداد می شده است در جریان شعر و نثر «تزریق» در ایران و مکتب «دادائیسم» در اروپا، بنای اعتراض اجتماعی و فرهنگی خود را استوار کرد و با بر هم زدن عادات نحوی و معنایی در پیکره واحدهای زنجیری و زبر زنجیری زبان، شالوده این اعتراض ها را شکل داد. مکتب دادائیسم با بر هم زدن و تمسخر ذوق متعارف، درصدد هنجارگریزی است و البته این هنجارگریزی تنها منحصر به ساحت زبانی نیست؛ جریان تزریق نیز با بر هم زدن زنجیره معنایی زبان به تمسخر ذوق متعارف می پردازد. لازم به ذکر است که البته قدمت جریان تزریق در ادبیات فارسی بیش از مکتب غربی دادائیسم است. در این جستار با توجه به نظریه شباهت خانوادگی ویتگنشتاین؛ یعنی یافتن وجوه اشتراک و افتراق بین دو موضوع، این دو جریان مورد بررسی قرار گرفته اند. جریان تزریق و مکتب دادائیسم دارای وجوه اشتراک و افتراق است؛ بنابراین همسانی های میان تزریق و دادائیسم مانند تاثیرپذیری از جریان های سیاسی، معناگریزی، اعتراضی بودن، نفی سنت و بدیهه سرایی و ناهمسانی هایی همچون نوع هنجارگریزی و رویکرد در حوزه های متفاوت و ... مورد مطالعه قرار گرفته اند. 

کلیدواژه ها:

نقد تطبیقی ، دادائیسم ، جریان تزریق ، شباهت خانوادگی ویتگنشتاین.