امکان‌سنجی قابلیت‌های هنر ‌عمومی به‌عنوان محرک توسعه در بازآفرینی بافت فرسوده (نمونه موردی: محله چهارراه مازندران سمنان)

یکی از مهم‌ترین اهداف حرفه شهرسازی در سال­های اخیر، تعدیل مشکلات اقتصادی، اجتماعی- فرهنگی و کالبدی بافت‌های فرسوده شهرهای کشور می‌باشد. با توجه به مطالعات نظری و تجارب جهانی، بازآفرینی فرهنگ‌مبنا به‌عنوان رویکردی جامع و اجرایی با قابلیت بهره‌وری از مشارکت نوآورانه ساکنان، در دستور کار پژوهش‌های متعددی قرار گرفته است. همچنین از استراتژی­های نوین توسعه مجدد شهری می­توان به محرک­های توسعه که منجر به راه­اندازی و هدایت توسعه در بافت­های فرسوده شهری می­گردند، اشاره داشت. ازجمله اهداف اصلی پروژه­های محرک توسعه، دستیابی به بازآفرینی شهری است، رویکردی که به‌عنوان یک راهبرد جامع، برای ایجاد تغییر در یک مکان با نشانه­های زوال به‌کار می‌رود. ازاین‌رو پژوهش حاضر، امکان‌سنجی قابلیت‌های استفاده از هنر عمومی به‌عنوان محرک توسعه در بازآفرینی بافت فرسوده را به‌عنوان هدف اصلی برگزیده است و سعی گردیده به موضوعاتی همچون شناسایی مؤلفه‌های هنر عمومی، میزان تأثیرگذاری آن‌ها و همچنین امکان­سنجی استفاده از هنر عمومی در محله موردمطالعه پاسخ داده شود. این پژوهش از نوع کاربردی- توصیفی و با رویکرد کمی در محله «چهارراه مازندران شهر سمنان» با جمعیت 5504 نفر صورت گرفته است. جهت جمع‌آوری اطلاعات نیز با تدارک نمونه تصادفی 384 نفری (با استفاده از فرمول کوکران) و توزیع پرسشنامه از روش آماری تحلیل مدل عاملی تأییدی مرتبه دوم استفاده گردیده و با نرم‌افزار لیزرل تحلیل شده است. نتایج این پژوهش بیانگر این است که از بین مؤلفه‌های بررسی‌شده به‌ترتیب: هنر منظر (مبلمان و فضای سبز)، هنر معماری (موزه، چایخانه، سفره‌خانه و آموزشگاه)، هنر زنده (نمایش خیابانی، مسابقات، نمایشگاه، اسکان هنرمندان و جشنواره)، هنر دیجیتالی (نورپردازی، صداگذاری و نمایش فیلم)، هنر نقاشی (نقاشی دیواری، گرافیتی، موزائیکی و کنده­کاری) و هنر مجسمه‌سازی (المان، مجسمه و یادبود)، از میان گونه‌های متعدد هنر عمومی در محله موردمطالعه از ظرفیت و قابلیت استفاده بیشتری جهت توسعه و بازآفرینی بافت فرسوده برخوردار بوده است. در این پژوهش نهایتاً علاوه بر امکان‌سنجی گونه‌های مختلف هنر عمومی، مکان‌گزینی مناسب جهت استقرار آن‌ها ارائه گردیده که می‌تواند الگوی مناسبی برای بسط هنر عمومی جهت بازآفرینی بافت‌های فرسوده برای سایر مطالعات باشد.

کلیدواژه ها:

Distressed urban fabric ، Regeneration ، Development stimulus ، Public art. ، بازآفرینی ، بازآفرینی فرهنگ‌مبنا ، محرک توسعه ، هنر عمومی ، محله چهارراه مازندران