بررسی تأثیرعوامل خاکی بر رشد نیشکر در اراضی تحت کشت نیشکر در استانهای خوزستان و مازندران

هدف از اجرای این تحقیق بررسی تأثیر ویژگی‌های خاک بر عملکرد نیشکرو اصلاح جدول نیازهای خاکی و زمین نما برای نیشکر بود. بدین منظور 120 نقطه در مناطق مختلف تحت کشت نیشکر در استان خوزستان و مازندران بر اساس تنوع در تغییرات خاک مطالعه شد. روش­های مورد استفاده در این تحقیق برای تعیین شاخص سرزمین روش پارامتریک بود و برای تجزیه و تحلیل داده ها از رگرسیون چندمتغیره به روش گام به گام و رگرسیون ساده استفاده گردید. عملکرد محصول نیشکر به‌عنوان متغیر وابسته در نظر گرفته شد و متغیرهای مستقل شامل شوری، درصد سدیم قابل‌تبادل، اسیدیته خاک، گچ، آهک، رس، شن، سیلت بود. سپس، با بررسی روابط رگرسیون ساده بین ویژگی­های مهم و مؤثر خاک با عملکرد نیشکر، معادلات و نمودارهای مربوطه ترسیم گردید و درجه­بندی ویژگی‌های خاک به روش فائو انجام شد. نتایج همبستگی نشان داد که به ترتیب متغیرهای درصد سدیم قابل تبادل، رس، آهک، اسیدیته و شوری با عمکرد دارای همبستگی معنی دار بود و همبستگی متغیرهای شن و سیلت معنی­دار نبود. ضریب تبیین رگرسیون چند متغیره نشان داد که متغیرهای واردشده به مدل توانسته­اند 67% از واریانس مربوط به متغیر وابسته را تعیین نمایند. در معادلات رگرسیون ساده، شوری خاک، درصد سدیم قابل تبادل و آهک اثر کاهشی بر عملکرد نیشکر دارند. بیشترین تأثیر بر عملکرد نیشکر را متغیرهای درصد سدیم قابل تبادل و شوری خاک داشتند. برای ارزیابی و صحت­سنجی جدول نیازهای خاکی پیشنهادی، از داده­های خاک و عملکرد نیشکر 30 سرزمین که برای استخراج این جدول مورد استفاده قرار نگرفته بود، استفاده شد و ضریب تبیین بین عملکرد نیشکر با شاخص سرزمین  حدود81/0 بود که نشان از دقت قابل­قبول جدول ارائه ‌شده داشت.

کلیدواژه ها:

شاخص های سرزمین ، ویژگی های خاک ، درصد سدیم قابل تبادل ، عملکرد نیشکر