نقد پژوهشهای علم عصبنگر در حوزة دین و معنویت
محل انتشار: دوفصلنامه روانشناسی فرهنگی، دوره: 2، شماره: 2
سال انتشار: 1397
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 156
فایل این مقاله در 24 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JCUP-2-2_005
تاریخ نمایه سازی: 27 بهمن 1399
چکیده مقاله:
این مقاله به مرور نقادانة پژوهشهای علم عصبنگر در حوزة دین و معنویت میپردازد. پژوهشها براساس تکلیف به کار بستهشده دستهبندی و مرور شدند و به اشکالهای هر یک از آنها پرداخته شد. استفاده از نمونههای نابسنده و بسیار کوچک، مصنوعی بودن، غیرآزمایشی بودن، فقدان کنترل، و توجه نداشتن به متغیرهای مداخلهگر از مشکلهای روششناختی رایج در بیشتر این پژوهشها بودند. این مرور نشان داد که تجربههای دینی، معنوی، و عرفانی با عملکرد یک یا چند ناحیة خاص قشری یا زیرقشریِ مغز همبسته نبودند. به نظر میرسد این یافته نشان دهد که تجربههای یادشده از نظر پدیدارشناسی تجربة واحدی نیستند و احتمالاً ناحیهای به نام «منطقة خدا» در مغز وجود ندارد. از میان مناطق مغز، لوب پیشانی در تعداد بیشتری از پژوهشها درگیر تجربههای دینی، معنوی، و عرفانی بود که میتواند بیانگر اهمیت نسبی شناخت در مقایسه با هیجان در این تجربهها باشد. علاوه بر این، امکان ایجاد مصنوعی تجربة دینی و اندیشة مرضی بودن دین به چالش کشیده شدند.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
ناصر آقابابائی
پژوهشکده تحقیق و توسعه علوم انسانی «سمت»