تبیین مؤلفههای مؤثر بر ادراک بصری در تفرجگاههای کوهستانی (مطالعۀ موردی: محور کلکچال)
محل انتشار: فصلنامه منظر، دوره: 12، شماره: 53
سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 321
فایل این مقاله در 14 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_MANZAR-12-53_005
تاریخ نمایه سازی: 23 بهمن 1399
چکیده مقاله:
پژوهش حاضر با هدف شناسایی نوع و نحوۀ ارتباط ابعاد مختلف ادراک بصری منظر مسیرهای کوهستانی، با میزان رضایتمندی و تمایلات مردم به حضور در محیط تفرجگاههای کوهستانی انجام گرفته است. در این راستا، محور کلکچال به عنوان یک محور با سطح کنشگری بالا و فعالیتهای متنوع انتخاب شده است. روش تحقیق در این پژوهش، ترکیبی و از نوع تحلیلی-توصیفی است. بدینمنظور، برای تحلیل عوامل مؤثر بر ادراک بصری تفرجگاههای کوهستانی در چهار بُعد شناختی، احساسی، تفسیری و ارزشگذاری بررسی و ویژگیهای منظر و توان و محدودیتهای منطقه طی پیمایش مسیر و به صورت فیزیکی و کالبدی برداشت، و با سایر اطلاعات محیطی تلفیق و ارزیابی شد. همچنین با استفاده از پرسشنامه، میزان رضایتمندی مردم در هر سکانس براساس مؤلفههای مذکور ارزیابی شده است. نتایج این پژوهش نشان داد ارتقای کمی و کیفی فضاهای تفرجگاهی کوهستانی باعث افزایش میزان جذب شهروندان و ارتقای سلامت روحی و جسمی آنها میشود. از راهکارهای بررسیشده میتوان: پیروی از شیب طبیعی زمین و بکر نگهداشتن قسمتی از سایت، کاشت گیاهان به صورت تودهای برای کاهش سرعت باد، کاشت درختان به صورت خطی در امتداد یک محور به منظور خوانایی و رعایت سلسلهمراتب کاشت با توجه به گیاهان موجود در سایت را برشمرد. بررسی نمونه موردی محور کلکچال نشان داد سکانسهای دو و هشت که بیشترین امتیاز را از لحاظ کیفیت ادراک بصری و رضایتمندی کسب کردهاند، پتانسیل بالاتری جهت تبدیل به مکانی با فعالیتهای چندمنظوره برای همۀ اقشار جامعه و همۀ سنین دارند. در بُعد احساسی، مؤلفههای تنوع فضایی، تراکم پوشش گیاهی و تمیزی فضا بیشترین نقش را در ادراک محیط کوهستان دارند. در بُعد تفسیری، مؤلفۀ خوانایی فضا همبستگی مثبتی با کیفیت محیط و رضایتمندی دارد. در بُعد شناختی، میزان تنوع رنگی و میزان محصوریت فضا رابطۀ معناداری با ارتقای کیفیت محیط و رضایتمندی مردم دارد اما بر کیفیت ادراک فضایی تأثیرگذاری کمی دارد. در بُعد ارزشگذاری، میزان حضورپذیری مردم ارتباط مستقیمی با کیفیت مؤلفههای سه بُعد شناختی، احساسی و تفسیری دارد که در این میان رابطۀ آن با مؤلفههای احساسی و تفسیری، بیشتر از مؤلفههای بُعد شناختی است.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
غزاله شبانی
کارشناس ارشد معماری منظر، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.
کیانوش سوزنچی
استادیار گروه معماری، دانشکده هنر، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.
محمدحسین جوانمردی
پژوهشگر دکتری معماری، گروه معماری، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز، ایران.
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :