شناسایی و تحلیل فضایی کانون‌های جرم خیز مرتبط با جرائم مواد مخدر در شهر مرزی ارومیه

جرائم مرتبط با مواد مخدر ازجمله جرائمی هستند که با سرعت چشم‌گیری در حال رشد می‌باشند و تبدیل به یکی از پیچیده‌ترین معضلات جوامع بشری شده‌اند. شهرستان ارومیه یکی از شهرهای مرزی کشور بوده که به لحاظ هم‌جواری با کشورهای عراق و ترکیه در معرض بسیاری از تهدیدات ناشی از جرائم مواد مخدر بوده است. در این میان دلایل اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی بسیاری منجر به افزایش جمعیت معتادین و به‌تبع آن افزایش تقاضای مواد و آثار شوم آن‌که سبب متلاشی شدن خانواده‌ها، گسترش فحشا، سرقت و جرائم مرتبط با مواد مخدر می‌گردد، شده است. هدف از پژوهش حاضر شناسایی و تحلیل فضایی کانون‌های جرم خیز مرتبط با جرائم مواد مخدر در شهر مرزی ارومیه بوده است و با بهره‌گیری از قابلیت‌های سامانه GIS الگوهای فضایی شکل‌گیری کانون‌های جرم خیز مرتبط با جرائم مواد مخدر در شهرستان مرزی ارومیه را مورد شناسایی و تحلیل قرار داده است. روش پژوهش تحلیلی- تطبیقی بوده و برای شناسایی الگوهای فضایی توزیع جرائم از آزمون مرکز متوسط، بیضی انحراف معیار، آزمون خوشه‌بندی، شاخص‌های نزدیک‌ترین همسایه، تخمین تراکم کرنل و تحلیل شبکه استفاده‌شده است. برای بررسی رابطه تراکم نسبی جمعیت و جرائم مواد مخدر از آزمون همبستگی پیرسون استفاده‌شده است. یافته‌ها نشان می­دهد که توزیع فضایی جرائم موردبررسی در شهرستان مرزی ارومیه از الگوی خوشه‌ای و متمرکز پیروی کرده و به‌طور عمده در سطح مناطق 2 و 4 شهرستان ارومیه است. نتایج بیانگر آن است که یکی از مهم‌ترین کانون‌های جرم خیز مواد مخدر در شهر مرزی ارومیه در منطقه 4 و در امتداد اتوبان خاتم‌الانبیا، محله اسلام‌آباد 1، جاده ریحان‌آباد، وکیل‌آباد، حاجی پیرلو و کانون دومی که به همین روش شناسایی‌شده است در منطقه 2 ارومیه محدوده بین بادکی و محله کشتارگاه، باغ رضوان و اسلام‌آباد 2 می‌باشد. نتایج نهایی نشان داد بین تراکم جمعیت در این محدوده‌ها و نرخ وقوع بزهکاری در آن‌ها رابطه مستقیم وجود دارد.

کلیدواژه ها:

مواد مخدر ، مرز ، ارومیه ، تحلیل مکانی- زمانی