بررسی تورم رس ها، به عنوان ابزار شناسایی

رفتار کانیهای رسی در طبیعت خصوصاً قابلیت انبساط به نوع و منشـا کانی و همچنین نوع کاتیون در تماس با آن بستگی دارد . تورم رس ها و سایر سیلیکات های لایه ای بر نفـوذ پـذیری خـاک هـا ، هیـدرولوژی تشکیلات زمین شناسی و پایداری فونداسیون ساختمان ها تـاثیر گـذار میباشـد . در مـورد رس هـا اسـکولز بیـان مـی کنـد کـه خصوصـیات انبساطپذیری ذره کلوئیدی تابع بار کل بوده و به محـل بـار وابسـتگی ندارد (3) چرم و رنگاسمی (1996) نشان دادند که بار خالص ذره مهم ترین عامل کنترل کننده انبساط و پراکندگی رس ها در یـک دامنـه از . کـاتیون هـای یـک ظرفیتـی، دو (1) و قدرت یـونی مـی باشـد pH ظرفیتی و سه ظرفیتی به لحاظ قد رت آبگیری متفاوت، دارای انـرژی هیدراته شدن ( ∆H )متفاوتی هستند و از این لحاظ تاثیرات متفاوتی بر روی رس ها می گذارند . زمانی که یک نـوع رس در مجـاورت ایـن کاتیونها قرار بگیرد رفتار متفاوتی از خود نشان می دهد، به طور مثال تورم و پراکندگی ذرات ر س می تواند تحـت تـاثیر نـوع کـاتیون قـرار بگیرد . بررسی خصوصیات رس ها در تماس با کاتیون های مختلف مـی تواند برای شناسایی رس ها مورد استفاده قـرار گیـرد . تـورم از دیـدگاه کلی به علت افزایش فشار اسمزی محلول قرار گرفته بـین لایـه هـای سیلیکاته بوده و از طریق تئوری لایه دو گانه پخشـیده قابـل توضـیح است و از دیدگاه دیگر آبگیری سطح کلوئید در تورم رس ها نقش دارد . پدیدههای آبگیـری بـرروی سـطوح کلوئیـدها بوسـیله واکـنش هـای الکتروندهی و الکترون گیری بین مولکول هـای آب، سـطح کلوئیـد و کاتیونهای تبادلی کنترل می شود (4) هدف از انجام این بررسی بیـان تغییر قابلیت انبساط رس ها تحت تاثیر اشباع سـازی بـا کـاتیون هـای مختلف و استفاده از این امر به منظور شناسایی در مخلـوط رس هـا در خاک می باشد .