ارزیابی صفات زراعی رقم بینام و طارم هاشمی در مزارع کشت مجدد برنج

  چکیده مقدمه: افزایش روزافزون تقاضا در جهان برای مصرف برنج، نیازمند ارایه راه‎کارهایی برای افزایش تولید در واحد سطح می‎باشد. کشت مجدد در واحد سطح در سال، یکی از راهکارهایی است که در چند سال اخیر مورد توجه کشاورزان قرار گرفته است. عدم وجود محصول جایگزین قابل رقابت با برنج از نظر درآمدزایی و همچنین در اغلب موارد، عدم امکان کشت محصول دیگر به‎دلیل آب گرفتگی مزارع در پاییز و زمستان، کشاورزان برخی مناطق استان مازندران را به کشت مجدد برنج پس از برداشت محصول اول ترغیب نموده است. مواد و روشها: در این تحقیق امکانسنجی کشت مجدد در سه منطقه با عرض جغرافیایی حداقل یک درجه اختلاف و تاثیر پارامترهای اقلیمی در این سه ناحیه روی رقم زودرس و دانهبلند بینام و رقم هاشمی در کشت مجدد مورد بررسی قرار گرفته است. از این رو آزمایشی با استفاده از دو رقم برنج (بینام و هاشمی) در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار در سه مکان مختلف (مشهدیکلا، درزیکلا و گاوانکلا از شهرستان بابل) در سال زراعی ۹۵-۱۳۹۴ اجرا گردید. نتایج: نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر اصلی مکان بر عملکرد دانه در سطح احتمال یک درصد و بر صفات وزن هزار دانه و شاخص برداشت در سطح احتمال پنج درصد معنیدار شد. تیمار رقم بر چهار صفت طول خوشه، تعداد دانهپر، وزن هزار دانه و تعداد کل دانه دارای اثری معنی‎دار در سطح احتمال یک درصد بود. نتایج مقایسه میانگین دو رقم هاشمی و بینام نشان داد که رقم هاشمی از نظر صفات طول خوشه، تعداد دانه پر، تعداد کل دانه و وزن هزار دانه دارای مقادیر بالاتری بود. مقایسه میانگین تیمار مکان بیان کننده آن بود که بیشترین میزان وزن هزار دانه ، عملکرد دانه در هکتار و شاخص برداشت مربوط به روستای مشهدیکلا بود. همچنین بین صفت وزن هزار دانه با صفات تعداد دانه پر در خوشه و تعداد کل دانه در خوشه در سطح یک درصد ضریب همبستگی مثبت و معنیدار وجود داشت. بیشترین ضریب همبستگی بین تعداد کل دانه در خوشه و تعداد دانه پر در خوشه و پس از آن بین شاخص برداشت و تعداد خوشه در کپه برقرار بود. نتیجهگیری: رقم هاشمی در مناطق با ارتفاع کمتر از سطح دریا از نظر صفاتی مانند: حفظ شاخص سطح برگ، تعداد دانه پر و وزن هزاردانه، دارای مقادیر بالاتری بوده و عملکرد بهتری نسبت به رقم بینام نشان داده است، برای کشت در این مناطق مناسب میباشد. واژههای کلیدی: سرعت رشد محصول، شاخص سطح برگ، عملکرد دانه، وزن خشک

کلیدواژه ها:

سرعت رشد محصول ، شاخص سطح برگ ، عملکرد دانه ، وزن خشک