بررسی جانمایی کانال ارتباطی جدید در خلیج گرگان بر پایه ویژگی تعویض آب

با ادامة روند کاهش سطح آب در آینده در دریای کاسپی، انسداد تنها راه ارتباطی خلیج گرگان با دریای مادری در ناحیۀ چاپاقلی میسر خواهد بود. بر این پایه یافتن راه‌حلی برای ارتباط‌دهی خلیج و دریای کاسپی با احداث یک کانال جدید می‌تواند حیات این بوم‌سازگان را تضمین کند. این مقاله به بررسی وضعیت تعویض آب در خلیج گرگان از راه کانال‌های ارتباطی جدید و لایروبی کانال‌های قدیمی در سناریوهای کاهشی سطح آب می‌پردازد. در این پژوهش نسبت به جفت نمودن به‌هنگام ماژول‌های هیدرودینامیک و انتقال- پخش از مدل  مایک 21 در چهار تراز اقدام شده است. کانال‌های گلوگاه با داشتن زمان تعویض 106، 87، 5/70 و 5/71 روز و انزان با داشتن زمان تعویض 117، 108/6، 64/6و 79/5 روز به ترتیب در ترازهای 27، 27/5، 5/ 28و 25/9 متر در اولویت پژوهش و اجرا قرار دارند. بیشینه طول کانال‌های گلوگاه و انزان در خلیج گرگان به‌ترتیب برابر 2 و 2/7 کیلومتر محاسبه شد. کانال‌های اسماعیل‌سای، آشورآده و خزینی دارای بیشترین زمان تعویض آب بوده و بیشترین نیاز برای لایروبی را در هر تراز کاهشی در نظر گرفته شده دارند. نظر به اتصال کانال انزان به عمیق‌ترین بخش خلیج گرگان و جلوگیری از جانشینی بوم‌شناختی مخرب در آینده پیشنهاد می‌شود تا کانال یادشده به‌عنوان کانال اتصال‌دهنده خلیج گرگان با دریای کاسپی موردتوجه جامعه پژوهشی و مسئولان قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

خلیج گرگان ، تعویض آب ، کاهش سطح آب ، کانال ، مایک 21