بررسی تأثیر آموزش هوش هیجانی بر مبنای تئوری حمایت اجتماعی در کاهش استرس درک‌شده و ارتقاء مهارت‌های ارتباطی دانش‌آموزان پسر مقطع دبیرستان شهر همدان

سابقه و هدف: تحقیقات نشان داده است که 80 درصد موفقیت افراد مربوط به مهارت‏هایی است که به نوعی با هوش هیجانی در ارتباط می‏باشد؛ بنابراین مطالعه حاضر با هدف بررسی تأثیر آموزش هوش هیجانی بر مبنای تئوری حمایت اجتماعی در کاهش استرس درک‌شده و ارتقاء مهارت‏های ارتباطی دانش‏آموزان پسر دبیرستانی شهر همدان انجام شد. مواد و روش‌‌ها: در این مطالعه مداخله‌ای، 100 دانش‏آموز پسر دبیرستانی به‌صورت تصادفی به دو گروه آزمون و کنترل (هر گروه 50 نفر) تقسیم شده بودند. ابزار گردآوری اطلاعات شامل پرسشنامه حمایت اجتماعی (Social Support Scales: SSS)، هوش هیجانی Schutte Self-Report Emotional Intelligence Test، مهارت‏های ارتباطی  Communication Skills Inventory و پرسشنامه استرس درک‌شده  Perceived Stress Scale بود. برنامه مداخله‌ای شامل پنج جلسه‏ آموزشی جهت دانش‏آموزان و دو جلسه جهت والدین و مربیان بود که در مدت‌زمان یک ماه برای شرکت‌کنندگان گروه آزمون به مرحله اجرا درآمد و دو گروه آزمون و کنترل یک ماه و دو ماه پس از مداخله آموزشی مورد پیگیری قرار گرفتند. داده‏ها با نرم‌افزار 16 SPSS، آزمون‌های Chi-Square، T زوجی، T مستقل و آنالیز طرح اندازه‏های تکراری تجزیه و تحلیل گردید. یافته‌ها: بعد از اجرای برنامه مداخله‌ای، اختلاف معنی‏داری بین میانگین نمرات دانش‏آموزان در سازه‏های تئوری حمایت اجتماعی، هوش هیجانی، مهارت‏های ارتباطی و استرس درک‌شده بین گروه‌های آزمون و کنترل مشاهده گردید (0.05>P). نتیجه‌گیری: یافته‏های این پژوهش نشان داد آموزش هوش هیجانی بر مبنای حمایت اجتماعی در کاهش استرس و بهبود مهارت‌های ارتباطی دانش‌آموزان مؤثر بوده است؛ بنابراین استفاده از این چارچوب نظری برای طراحی و ارزیابی مداخلات آموزشی پیشنهاد می‌گردد.

کلیدواژه ها:

Communication ، Emotional Intelligence ، Psychological Social Support ، Stress ، استرس درک‌شده ، حمایت اجتماعی ، مهارت‌های ارتباطی ، هوش هیجانی