تاثیر آموزش راهبرد­های یادگیری شناختی و فراشناختی بر اهمال­‌کاری تحصیلی و خودکارآمدی دانش­ آموزان

مقدمه: اهمال­‌کاری صورتی شایع از شکست در خودتنظیمی است. دانش­‌آموزانی که خود را کارآمد می­‌دانند، از راهبرد­های شناختی و فراشناختی بیشتری استفاده می­‌کنند و برای انجام تکالیف تلاش بیشتری می­‌ورزند. هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر آموزش راهبردهای یادگیری خودتنظیمی بر اهمال­‌کاری تحصیلی و خودکارآمدی در دانش­‌آموزان بود. روش کار: روش پژوهش حاضر، نیمه آزمایشی با طرح پیش‌آزمون_پس­‌آزمون و پیگیری همراه با گروه کنترل بود. جامعه پژوهش شامل تمامی دانش­‌آموزان دوره دوم متوسطه شهر خرم­‌آباد در سال تحصیلی 95-1394 بودند، که از میان آنها 30 دانش­‌آموز دارای اهمال­‌کاری تحصیلی (نمره 30 به بالا) به شیوه نمونه­‌گیری تصادفی مرحله­‌ای انتخاب و با شیوه نیمه آزمایشی، در دو گروه­ آزمایش و کنترل (هر گروه 15 نفر) گمارده شدند. آموزش راهبرد­های یادگیری شناختی و فراشناختی به مدت 8 جلسه 90 دقیقه­‌ای طی یک جلسه در هفته بر روی دانش­‌آموزان گروه آزمایش انجام گرفت. داده­‌ها با استفاده پرسشنامه­‌های اهمال­‌کاری تحصیلی سواری و خودکارآمدی عمومی شرر و مادوکس جمع­‌آوری شد. از روش تحلیل کواریانس چند­ متغیره و تک متغیره با نرم­‌افزار SPSS-18 جهت تحلیل داده­‌ها استفاده شد. یافته­‌ها: نتایج حاصل از تحلیل کواریانس نشان داد که آموزش راهبرد­های یادگیری شناختی و فراشناختی به طور معناداری باعث کاهش اهمال­‌کاری تحصیلی و افزایش خودکارآمدی در دانش­‌آموزان گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل گردیده است (001/0>P). همچنین این تاثیر تا مرحله پیگیری حفظ شده بود. نتیجه­‌گیری: بر اساس یافته­‌های پژوهش می­‌توان گفت آموزش راهبرد­های یادگیری شناختی و فراشناختی در کاهش اهمال­‌کاری تحصیلی و افزایش خودکارآمدی دانش­‌آموزان دختر مؤثر است.  

کلیدواژه ها:

Academic procrastination ، self-efficacy ، Cognitive and metacognitive learning strategies ، اهمال­‌کاری تحصیلی ، خودکارآمدی ، راهبردهای یادگیری شناختی و فراشناختی ، دانش­‌آموزان