رمزگشایی پاره ای آیین های باران خواهی ایران

سال انتشار: 1391
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 416

فایل این مقاله در 15 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JISUK-11-21_011

تاریخ نمایه سازی: 7 دی 1399

چکیده مقاله:

ایران از دیرباز گرفتار خشکسالی بوده است، چنان که داریوش در کتیبه خود در تخت جمشید D Pd بند ۳) از اهورامزدا می خواهد که ایران را در برابر خشکسالی و دروغ محافظت کند. از این رو، دور از انتظار نیست که آیین های باران خواهی از دیرباز در ایران رواج داشته باشد؛ همچنان که بر پایۀ گزارش های ثبت شده تا پنجاه سال پیش، آیین باران خواهی در بسیاری از مناطق ایران، به گاه خشکسالی بر پا می شدند و در بسیاری از این مناطق، هنوز هم برپا می شوند. از نظر ساختاری کردارهایی که در آیین های باران خواهی انجام می شود، عبارتند از ساخت عروسک یا برگزیدن شخصی و انتساب هویتی نمادین برای او؛ دسته روی، ریختن آب، خواندن نیایش و آواز درخواست باران، گرفتن هدیه از اهالی، پختن نان یا آش، نشاندار کردن نان یا خوراکی ای دیگر، زدن کسی که نشانه در سهم او پیدا می شود تا پیدا شدن یک ضامن و انجام برخی کردارهای آیین دیگر بنا به موقعیت جغرافیایی. در نگاهی فراگیر، در مناطق گوناگون ایران آیین ها از دو الگو پیروی می کنند: الگویی که ساخت عروسک و دسته روی همراه عروسک یا مترسک در کانون آیین قرار می دهد؛ و الگویی که تاکید بر تهیۀ خوراکی و نشاندار کردن آن دارد. به هر رو کردارهای هر الگو اشارتی نمادین به باروری کهن و اسطوره ای و طرح افکنی جادویی را به دنبال دارد که بدان واسطه برپا کنندگان برآنند تا طبیعت را به نزول باران وادارند.

نویسندگان

مریم نعمت طاوسی

استادیار پژوهشگاه میراث فرهنگی