ارزیابی تنوع گونه ای گیاهی در ارتباط با شرایط ادافیک در اکوسیستم های تحت مدیریت و مدیریت نشده

یکی از اجزای مهم اکوسیستم که نقش تولید کننده دارد، پوشش گیاهی آن است که امروزه با توجه به بهره برداری و تخریب جنگل ها و نابودی گونه های گیاهی، بررسی تنوع آنها به عنوان یکی از اصول توسعه پایدار از اهمیت زیادی برخوردار شده است . به منظور ارزیابی تنوع گونه ای گیاهی در ارتباط با شرایط ادافیک در اکوسیستم های تحت مدیریت و مدیریت نشده، دو قطعهجنگلی که از نظر شرایط فیزیوگرافی (شیب، جهت جغرافیایی و ارتفاع از سطح دریا) شرایط یکسانی داشتند در حوزه آبخیز شفارود واقع در استان گیلان انتخاب گردید. با هدف بررسی پوشش گیاهی با استفاده از روش نمونه برداری تصادفی سیستماتیک تعداد 30 قطعه نمونه در هر منطقه و در مجموع 60 قطعه نمونه به ابعاد 20×20 متر 400 متر مربع انتخاب و داده های مربوط به پوشش درختی و درختچه ای برداشت گردید. به منظور مطالعه پوشش علفی در مرکز هر قطعه نمونه 400 متر مربعی یک میکرو پلات به ابعاد 100 متر مربع انتخاب و درصد فراوانی گونه های علفی با استفاده از روش برون بلانکه ثبت گردید. در هر قطعه نمونه تعداد 5 نمونه خاک از افق سطحی 0-30 برداشت، با هم مخلوط و در نهایت یک نمونه خاک ترکیبی برای بررسی مشخصه های فیزیکی و شیمیایی در هر منطقه به آزمایشگاه منتقل گردید. بر اساس نتایج حاصل از این مطالعه مشخص گردید منطقه مدیریت نشده از نظر شاخص های تنوع سیمپسون، تنوع شانون وینر، یکنواختی شانون وینر و غنای مارگالف مقادیر بیشتری را نسبت به منطقه مدیریت شده به خود اختصاص می دهد و این اختلاف در سطح 95 % معنی دار می باشد. لازم به ذکر است که اختلاف این مقادیر در لایه درختچه ای معنی دار نمی باشد. براساس نتایج آنالیز تجزیه به مولفه های اصلی PCA انجام شده بر روی مشخصه های خاک دو منطقه مشخص گردید مهم ترین عوامل در تفکیک قطعات نمونه متعلق به منطقه مدیریتنشده ازت، فسفر و پتاسیم می باشد که همگی از فاکتورهای شیمیایی و عناصر غذایی به شمار می روند و مهم ترین عامل در تفکیک قطعات نمونه متعلق به منطقه مدیریت شده وزن مخصوص ظاهری می باشد که از فاکتور های فیزیکی خاک محسوب می شود.

کلیدواژه ها:

تنوع گونه ای گیاهی ، مدیریت شده ، مدیریت نشده ، تجزیه به مولفه های اصلی ، شفارود ، گیلان.