چکیده مقاله ارزیابی سطح محرومیت فضایی زیرساخت و توسعه در نواحی مرزی (مطالعه موردی: شهرستان سرخس)
طرح مسئله: مرزهای کشور از گذشته تا حال به دلیل کشمکشها و جزر و مدهای اراضی همواره ازنظر توسعه یافتگی در وضعیت نامطلوبی قرار داشته اند. همچنین تحقق برنامه های مدیریتی در یک منطقه بدون توجه به مسائل اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی نه تنها نتایج مطلوبی به همراه ندارد بلکه اثرات منفی آن به مراتب بیشتر خواهدبود. برای تخصیص اعتبارات و منابع میان این مناطق، شناسایی جایگاه و رتبه مناطق از نظر برخورداری از مواهب توسعه ضروری است. هدف این مقاله تعیین سطوح توسعه یافتگی دهستانهای شهرستان سرخس، رتبه بندی آنها از نظر میزان برخورداری و تحلیل نابرابری های فضایی به منظور استفاده در توسعه متوازن
نواحی مرزی تدوین گردیده است.روش پژوهش: روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و روش جمع آوری اطلاعات کتابخانه ای و اسنادی میباشد و به منظور تعیین سطوح توسعه یافتگی دهستانهای
شهرستان سرخس با استفاده از نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن 1390 و به کارگیری مدل چند معیاره Moris در نرمافزار Exell، با انتخاب 65 شاخص در قالب 7 بعد ( آموزشی ، بهداشتی و درمانی، زیربنایی، ارتباطات و حمل نقل، خدماتی و بازرگانی، سیاسی اداری، فرهنگی و مذهبی) جمع آوری شده است. درنهایت با بهره گیری از سیستم اطلاعات جغرافیایی و نرم افزار ArcGis به ترسیم نقشه های مورد نظر پرداخته شده است.یافته ها: یافته های پژوهش نشان میدهد که در مدل موریس 66,7 درصد از دهستانهای
شهرستان سرخس (تجن، خانگیران، سرخس، گل بی بی) در سطح در حال توسعه هستند و 33,3 دهستانها (مرز داران و پل خاتون) در سطح محروم قرار گرفته اند.نتیجه گیری: با توجه به یافته های پژوهش متاسفانه هیچ دهستانی در سطح توسعه یافته قرار نگرفت که این نکته بیانگر وضعیت نامطلوب این شهرستان مرزی از نظر شاخص های توسعه یافتگی میباشد.