بررسی اثر ریزگردهای حاصل از طوفان های ماسه ای بر عملکرد محصولات زراعی در شهرستان سیب و سوران

خشکسالی های مداوم چند سال اخیر سبب شده که مناطق بیابانی در خیلی از کشورها افزایش یافته و پدیده گرد و غبار با شدت و تداوم بیشتری ظاهر گردد، که در این بین دخالت عوامل محیطی نیز موجب گسترش وسیع آن گردیده است. گرد و غبار می تواند برای سلامتی انسان، منابع طبیعی و محیط زیست خطرناک باشد و علاوه بر آن تاثیر سوء در بخش کشاورزی داشته و سبب افزایش خسارتبه محصولات زراعی وباغی و در نتیجه ناپایداری کشاورزی شود. براساس مطالعات اولیه صورت گرفته شهرستان سیبسوران پراکندگی مناسبی را از نظر غلظت گرد و غبار دارد. بنابراین مطالعه حاضر به منظور بررسی تاثیر گرد و غبار بر عملکرد گیاه زراعی گندم در منطقه مورد ارزیابی قرار گرفت. با توجه به نتایج حاصله بیشترین مقدار گرد و غبار فرونشسته بر واحد سطح برگ بوته های گندم به ترتیب در منطقه پسکوه، سوران و پس از آنها در منطقه هیدوچ- کنت وجود داشت. در میان سه منطقه بررسی شده، منطقه پسکوه بدلیل قرار گرفتن در مجاورت با کانون های بحرانی فرسایش بادی مقادیر بیشتری از ذرات گرد و غبار را پذیر است. بالاترین غلظت فلزات آهن، روی، مس و منگنز در فرونشست اتمسفری مربوط به منطقه سوران بود. مقادیر میانگین شاخص های رشد اندازه گیری شده در سه منطقه مورد مطالعه نشان داد که وجود ذرات گرد و غبار با تاثیر بر سطح برگ، سرعت رشد محصول و سرعت جذب خالص روی پر شدن دانه تاثیر گذاشته است. افزایش وقوع این پدیده در مراحل انتهایی رشد گندم در هر سه منطقه، باعث تاثیر این پدیده بر میزان عملکرد گندم شده است.

کلیدواژه ها:

گرد و غبار ، عناصر معدنی ، عناصر سنگین ، شاخص های رشد ، سیب سوران