تبیین عوامل موثر بر شیعه ستیزی در اندونزی: لزوم تقریب مذاهب اسلامی در دستیابی به صلح پایدار

بسیاری از پیروان اسلام در جنوب شرق آسیا ازجمله مسلمانان اندونزیایی که بزرگترین ملت مسلمان جهان را تشکیل میدهند، پیروان مذهب اهل تسنن هستند. درحالیکه قدامت مذهب شیعه برخلاف تصورات کلی، حتی خیلی طولانی تر از پیدایش دولتهای مدرن پسااستعماری در منطقه است. نفوذ شیعه در اندونزی از حتی خیلی قبل از تأسیس دو سازمان قدرتمند و پرنفوذ اسلامی اندونزی یعنی محمدیه (1912) و نهضت العلما (1926) که دو قطب سخنگوی مسائل مذهبی-اجتماعی جامعه هستند، قابل احساس بوده است. اندیشمندان در حقیقت اظهار می دارند که اسلام شیعی بخش غیرقابل انکاری از تاریخچه آسیای جنوب شرقی است و اینکه تأثیراتش به قبل از انقلاب جمهوری اسلامی ایران 1978-79 (هاشمی 1983، مارکینوفسکی 2005، سفیان (2013 برمیگردد . نفوذ شیعه در اندونزی به مذهب، آداب و سنن معنوی محدود نمیشود بلکه ادبیات، زبان، فرهنگ مادی و آثار باستانی تاریخی را نیز در برمی گیرد. ازقضا علیرغم روند دموکراسی سازی که در حال حاضر در این کشور در جریان است، شیعیان همچنان در تقلا هستند تا جایگاهشان را تثبیت نمایند و به پذیرش دینی و عدالت اجتماعی دست یابند. حضور آنها در اندونزی اخیرا0 توسط مقامات رسمی اسلامی که توسط کینه توزان وهابی-سلفی حمایت میشوند، با چالش مواجه شده است. این مقامات به دنبال این هستند تا اسلام را انحصاری نمایند و تعبیر محدود خودشان از آموزه ها و عرف مذهبی اسلام را تحمیل کنند. این مقاله سعی بر این دارد تا تهدیداتی که شیعه را تهدید میکند مورد تحلیل قرار دهد . این امر به وسیله بررسی تلاش های گسترده به منظور بدنام نمودن آموزه های شیعه و نیز ترغیب پیروان دیگر مذاهب به شیعه ستیزی و اقلیت ستیزی از شیوه تبلیغات منفی و منحرف گرایانه و توهین به مقدسات، صورت میگیرد. لذا، لزوم گفتمان تقریب در دستیابی به صلح پایدار بیش از پیش خود را نمایان می کند. نه تنها در اندونزی بلکه در جهان اسلام، مسئله وحدت از اولویت بسیار مهمی برخوردار است و از بااهمیت ترین معضلات جهان اسلام کمرنگ شدن وحدت و پررنگ شدن دشمنی های درونی جامعه اسلامی است. ازاینرو، جهت دستیابی به صلح پایدار در جامعه اسلامی (بالأخص کشور اندونزی که موردمطالعه این نوشتار است) گفتمان جدیدی موردنیاز است که چیزی جز گفتمان تقریب مذاهب اسلامی نیست.

کلیدواژه ها:

شیعه ، سنی ، تقریب مذاهب اسلامی ، شیعه ستیزی ، صلح پایدار ، اندونزی.