بررسی ارزیابی و تهیه نقشه بیابان زایی با روش فایوویونپ در زیر حوزه رود شور قزوین

بیابان زایی با سرعت روزافزون خود در راستای کاهش کارآیی سرزمین جوامع بین المللی را بر آن داشت تا با اعمال مدیریتی صحیح و علمی، این روند را کنترل نمایند. از جمله این موارد ارایه مدلی موقت جهت ارزیابی بیابان زایی و ترسیم نقشه توسط فایو- یونپ برای کشورهای درگیر و مبتلا به بیابان زایی جهت بررسی، امکان سنجی اجرا و در نهایت اصلاح آن بود. بدین منظور این روش در حوضه قزوین که یکی از زیر حوضه های بزرگ دریاچه نمک است اجرا گردید. در این روش 5 فرآیند اصلی زوال پوشش گیاهی، فرسایش آبی، فرسایش بادی، شوری زایی خاک و افت آبهای زیرزمینی در 3 جنبه وضعیت کنونی، سرعت و استعداد طبیعی بررسی گردید. با توجه به عدم دسترسی به اطلاعات مورد نیاز، محاسبه جنبه سرعت جز در فرآیند افت آب زیرزمینی میسر نشد.برای هر یک از فرآیندها و جنبه های مذکور نقشه ای تهیه و درجات بیابان زایی ناچیز، متوسط، شدید و بسیار شدید در آن مشخص و مساحت هر یک محاسبه گردید. در نهایت نقشه های هر جنبه با هم تلفیق و 2 نقشه کلی وضعیت کنونی و استعداد طبیعی برای این زیر حوضه ترسیم شد. از نقشه های رقومی پتانسیل بیابان زایی برای برنامه ریزی در سطح کلان، این امکان را به مدیران و برنامه ریزان می دهد که شناخت بهتری از مناطق حساس به بیابان زایی داشته باشند و برای نوع و نحوی کاربری آن در حال و آینده با یک نگاه دقیق تر از منابع موجود استفاده کنند و از متروکه شدن روستا ها و رها شدن اراضی کم بازده جلوگیری شود. واژه های کلیدی: بیابان زایی، قزوین، وضعیت کنونی، استعداد طبیعی، فشار انسان، فرسایش