آت اکولوژی و فنولوژی گونه کلیر ‭(Capparis deciduas) ‬در هرمزگان

جهت آت اکولوژی کلیر بعد از مشخص نمودن محدوده گسترش آن ، 6 رویشگاه اصلی انتخاب نموده تا خصوصیات جنگلشناسی، ساختار زمین شناسی و خصوصیات خاک رویشگاه در آنها مورد بررسی قرار گیرند. برای تعیین تراکم و انبوهی از روش 5 درختی استفاده شد برای مشخص نمودن مراحل فنولوژی، در هر رویشگاه 3 پایه کلیر میانسال، علامت گذاری گردیدند و طی سه سال مراحل فنولوژی مانند زمان ظهور غنچه، گلدهی، میوه دهی ، رسیدن میوه ، ریزش میوه و برگ و... بررسی شد. ضمن اینکه تراکم ، قطر تنه، ارتفاع درخت، تاج پوشش و ترکیب پوشش گیاهی در رویشگاهها مشخص گردیدند کلیر بصورت درختچه تا درخت در نواحی جنوبشرق ایران از ارتفاع ‮‭40‬ تا ‮‭150‬ متر در هرمزگان و از ارتفاع ‮‭10‬ تا ‮‭1500‬ متر در بلوچستان در منطقه رویشی خلیج عمانی گسترش دارد. این درخت علاوه بر ایران ، درآفریقای حاره و شمالی تا مصر، خاورمیانه، عربستان، هندوستان و پاکستان انتشار دارد. اقلیم رویشگاههای آن در ایران بیابانی گرم بدون دوره یخبندان با میانگین دمای سالیانه ‮‭26/8‬ درجه سانتیگراد، متوسط گرمترین ماه ‮‭45-35‬ درجه ، متوسط سردترین ماه ‮‭12-3‬ درجه ، میانگین رطوبت نسبی ‮‭68/8‬ % و یک پریود خشکی طولانی ‮‭12‬ ماه می باشد. کلیر از نظر بافت خاک بسیار سازگار بوده و در خاکهای لومی، رسی سیلتی و لومی سیلتی قادر به رشد می باشد. این درخت در خاکهای خنثی تا خاکهای قلیا با اسیدیته ‮‭7/38‬ تا ‮‭8/13‬ قادر به استقرار می باشد. هدایت الکتریکی خاک در اعماق مختلف و همچنین رویشگاههای مختلف بسیار متفاوت بطوریکه از ‮‭0/6‬ تا ‮‭22/5‬ دسی زیمنس متغیر می باشد. کلیر در ایران و در هرمزگان عمدتا روی نهشته های آبرفتی و بادرفتی دوران چهارم زمین شناسی و کواترنر ی روی تراسهای حاشیه رودخانه ها، بسترهای رودخانه های خشک، تپه ها و اراضی شنی و همچنین آبرفتها به همراه کهور درختی ، پیر و انواع آکاسیا حضور دارد. کلیر در مناطق مختلف بصورت درختان قطور و تک پایه و درختچه های با ریشه جوش های زیاد دیده می شود. تراکم در هکتار آن نسبتا" کم و بین ‮‭105 - 42‬ اصله، با میانگین ارتفاع نه چندان زیاد ‮‭4/5-2/3‬ متر و قطر تنه ‮‭31/3-9‬ سانتیمتر می باشد. قطر تاج آن در رویشگاههای مختلف هرمزگان بین ‮‭3/6‬ تا ‮‭6/5‬ متر متغیر می باشد . تعداد ریشه جوشهای آن در هکتار نیز بین ‮‭120‬تا ‮‭506‬ ریشه جوش متفاوت می باشد. در کلیر عمر برگها کوتاه بوده بطوریکه در بهمن ماه برگهای جدید ظاهر شده و در اوایل فروردین ریزش می کنند. گلها در ماههای بهمن و اسفند ظاهر شده و میوه های سبز در فروردین ماه تشکیل شده که در خرداد ماه رسیده و در اواخر بهار شروع به ریزش می نمایند. در تعدادی از رویشگاهها ، کلیر قادر است در طی سال بیش از یکبار گلدهی داشته باشد بطوریکه در مدتی از سال می توان همزمان گل ، میوه نارس و رسیده را روی درخت مشاهده نمود. کلمات کلیدی آت اکولوژی، کلیر ، رویشگاه، اکولوژی، فنولوژی ، خاک، زمین شناسی، جنگلشناسی، پراکنش