تعیین سطوح هم پیمایش جریان در حوزه های آبخیز (مطالعه موردی در حوضه صفارود مازندران)

در این تحقیق، با استفاده از زبانهای برنامه نویسی شی گرا(1) شامل ‭VC++ ‬،‭C++ ‬،‭Avenue ‬درمحیط 2‭)GIS) ‬، یک مدل توزیعی طراحی گردید، که قادر است حداکثر زمان سفر آب در کلیه سلول های(3) حوزه آبخیز را تا سلول خروجی حوضه محاسبه نموده وآنرا بصورت یک نقشه رستری تولید نماید. اطلاعات ورودی مدل شامل لایه های مدل ارتفاعی رقومی زمین(4)، شبکه آبراهه ای حوضه و اطلاعات خروجی آن شامل لایه های شیب، الگوی جریان آب، لایه تجمعی جریان آب، سطوح هم پیمایش جریان حوضه می باشند. در مدل طراحی شده، درمرحله نخست، زمان حرکت آب (5) در هر سلول (بر اساس رابطه تجربی کرپیچ) محاسبه شده که این زمان بنام ‭tc ‬نامیده شده و از بین زمانصهای محاسبه شده در مسیرهای مختلف، حداکثر آنها بعنوان ‭tc ‬آن سلول در نظر گرفته می شود. در مرحله دوم، زمان سفر هر سلول تا سلول خروجی حوضه محاسبه می شود. این کار از جمع ‭tc ‬مسیرهای جریان با استفاده ازالگوی جریان آب صورت می گیرد. در این تحقیق به منظور ارزیابی صحت برآورد زمان پیمایش حاصل از مدل ارایه شده، از مدل بارش رواناب ‭HEC-HMS ‬استفاده شده است. مدل مزبور این امکان را فراهم می سازد تا ضمن بکارگیری زمان سفر محاسبه شده و مقایسه هیدروگراف مشاهده ای و شبیه سازی شده حاصل از آن، صحت زمان محاسبه ای را مورد ارزیابی قرار داد. نتایج نشان میصدهد زمان محاسبه شده از طریق مدل طراحی شده انطباق مناسبی با زمان واقعی، که از طریق وقایع مشاهده ای قابل محاسبه می باشد، داشته است. واژه های کلیدی: زمان تمرکز حوضه، سطح هم پیمایش جریان، جهت جریان رواناب سطحی، تجمع جریان آب سطحی، استخراج اتوماتیک آبراهه، برنامه نویسی، ‭GIS‬، برنامه نویسی شی گرا، ‭Avenue‬، ‭C++