تعیین روابط اکولوژیک گونه های اقتصادی ماهیان در آب های خلیج فارس (هرمزگان، بوشهر و خوزستان)

در این تحقیق اکولوژی تغذیه و پارامترهای رشد و مرگ و میر ‮‭20‬ گونه مختلف مورد بهره برداری در آب های خلیج فارس در استان های خوزستان، هرمزگان و بوشهر مطالعه شد تا روابط متقابل تغذیه ایی با تاکید بر بیولوژی عادات غذایی در درون شبکه غذایی هر گونه درک شود . بطور کلی ‮‭4130‬ از محتویات معده نمونه های مورد بررسی بر اساس روش وزنی و عددی آنالیز گردید و در حدود ‮‭40‬ آیتم غذایی شناسایی گردید. سخت پوستان و ماهیان استخوانی عمده ترین گروه اصلی طعمه ها در اغلب محتویات معده ماهی های مورد بررسی بوده اند. در این تحقیق بر اساس شباهت عادات تغذیه ای شکار و شکارچیان، 6 گروه تابعه شامل گروه ماهی های کوچک کفزی خوار، ماهی های بزرگ کفزی خوار، ماهیان ماهیخوار ، ماهیان کوچک پلانکتون خوار، ماهیان کفزی پلاژیک خوار و ماهیان کفزی زیوبنتوزخوار تشخیص داده شدند. میانگین سطوح غذایی از ‮‭2/0‬ تا ‮‭4/64‬ متنوع بود که بالاترین مقدار مربوط به ماهی حسون و کمترین مقدار مربوط به ماهی مید میباشد با توجه به اینکه میزان صید برخی گونه ها از نوسانات زیادی برخوردار بود. نرخ مرگ و میر کل از محدوده ‮‭0/45‬ در سال تا ‮‭9/5‬ در سال به ترتیب از کمترین مقدار برای زمین کن خال باله تا بیشترین مقدار برای ماهی زمین کن دم نواری متنوع بود. میزان غذای مصرفی داری رنج ‮‭1/9‬ برای ماهی سرخو با کمترین مقدار مصرف تا ‮‭89‬ برای پنجزاری ماهیان با بیشترین میزان مصرف محاسبه شد. نتایج تحقیق حاضر نشان داد ماهیان ریز نظیر بزماهی، ساردین ماهی، آنچوی (موتو ماهیان)،گیش ماهیان کوچک، سنگسر مخطط به نسبت با فراوانی بالا مانند یک کمربند باریک وسط شبکه غذایی را اشغال کرده اند. مدل حاضر نشان داد که که عمده ترین شکارچیان گروههای حد وسط شبکه غذایی شامل : ماهیان گوازیم دم رشته ای، شوریده، یال اسبی، حسون و شانک زرد باله ، زمین کن دم نواری، کفشک پرلکه و ماهی شعری معمولی میباشد. تجزیه تحلیل ده ساله (‮‭1381-90‬) روند صید گونه های مورد بررسی در خلیج فارس نشان داده است به جز برخی از گونه ها (مثل یال اسبی، سنگسرماهیان و شانک ماهیان که روند صید افزایشی است ) روند صید کاهشی است. نوسانات در جمعیت ماهیان پلاژیک و کفزی به دلیل برداشت بی رویه و تخلیه شکارچیان آنها از اکوسیستم ممکن است پیامدهای عمیقی بر پویای اکوسیستم از طریق اثر روی آبشار غذایی داشته باشد. کلمات کلیدی: سطوح غذایی ، گروه های تابعه ،شکار و شکارجی، روابط متقابل تغذیه ایی، خلیج فارس